Адаптация: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
1-жол:
'''[[Адаптация|Адаптация']]'' ({{lang-la|adaptatio}} — бейімделу) — [[жануарлар]] организмдерінің, олардың мүшелер жүйелерінің [[Құрылыс|құрылысы]] мен қызметі жағынан белгілі бір [[тіршілік]] ортасына бейімделу [[процес|процесі]]; бір биологиялық түрдің морфофизиологиялық [[мінез-құлық]] - популяциялық т.б. оған ыңғайлы табиғи ортада өзіне тән өмір сүруіне мүмкіндік беретін ерекшіліктері. Бейімделу әрбір түрдің барлық даму сатысында даму арқасында қалыптасады. Бейімделу жиынтығы ағзалардың құрлысы мен тіршілігінің табиғи қажеттілігін қалыптастырады.<ref name="name">Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Биология / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын - Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ. 2007. - 1028 б. ISBN9965-08-286-3</
Адаптация теориясы ({{lang-la|adaptatio}}бейімделу, икемделу) — үндіеуропалыкфлективті формалардын шығу тегі туралы 19 ғасырдың ортасында ұсынылған ғылыми болжамдардын бірі. Ол бойынша сөз түрлендіруші-қосымшалар мен есімдіктер бір-біріне тәуелсіз дербес дамыған, тек кейін грамматикалык мағыналарды білдіру үшін өзара бейімделген. Адаптация теориясысын [[Бопп|Бопптын]] [[агглютинация теория|агглютинация теориясына]] қарама-қарсы ұсынған — [[санскрит тілі|санскрит тілін]] зерттеуші [[Людвиг]]. Онын түсіндіруінше, үнді- еуропалыкесім мен [[Етістік|етістіктін]] жалғаулары алғашында жинакты сілтеу мағынасындағы негіздерді жасайтын суффикстер болган. Бірақ әртүрлі мағыналар мен катынастарды білдіру қажеттілігіне байланысты бұл көне негіздер [[ФЛЕКТИВТІ ТІЛДЕР|флективті]] [[мағына]] беретін болған да, ал олардын бүрынғы суффикстері жана грамматикалык категорияларды білдіруге бейімделген. Адаптация теориясы Боппка қарсы бағытта [[эволюция]] теориясымен сабақтасып жатыр (Ф. фон [[Шлегель]]). [[Агглютинация]] теориясынан бұрын шыккан, бірак жақтаушылары аз болған бұл [[теория]] бойынша, жалғаулар — алғашқы, ал [[есімдік]] — жалғаулардан шыққан кейінгі элементтер деп түсіндіріледі.
<ref> Биоморфология терминдерінің түсіндірме сөздігі/ - Алматы: "Сөздік-Словарь", 2009. ISBN 9965-822-54-9</ref><ref>Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Физика / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д,, профессор Е. Арын – Павлодар: С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті, 2006. ISBN 9965-808-88-0</ref><ref>Орысша-қазакша түсіндірме сөздік: Ғылымтану. Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын- Павлодар: ҒӨФ «ЭКО», 2006. - 430 б. ISBN 9965-808-78-3 </ref>
Line 13 ⟶ 14:
[[Санат: Физика]]
{{stub:Биология}}
{{wikify}}
| |||