Жабысқақ қандыағаш: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

{{Қорық аймақ | name =ЖАБЫСҚАҚ ҚАНДЫАҒАШ | image =Сурак.jpg|200px| caption =| location = [[Қазақстан]]| area = | established =| governing_body = | world_heritage_site =| website =}}‎ '''Жабысқақ қандыағаш ''' (Alnus qlutіnosa) — [[қайыңдар тұқымдасы]] қандыағаш туысына жататын бір үйлі ағаш. Қазақстанда [[Жайық]], [[Елек]], [[Тобыл]] өзендері бойында, Құсмұрын к-нің жағасында, Ерейментау, Қарқаралы, Баянаула таулы аймағында өседі. Биікт.Биіктігі 20 — 30 м келетін қара қоңыр түсті қабықты [[ағаш]]. Жас бұтақтары жылтыр, қызыл қоңыр үсті, желімді түктері болады. [[Бүршік|Бүршіктері]] жұмыртқа тәрізді, дөңгелектенген жапырақтарының (ұз. 4 — 12 см, ені 3 — 7 см.) бет жағындағы жолақтары айқын көрініп тұрады. Сырғалары (аталық та, аналық та) 3 — 5-тен топтасады. Дара жынысты, тұқымынан және вегетативтік (атпа тамырлары арқылы) жолмен көбейеді. [[Бүр|Бүрі]] сәуір — мамырда ашылады. Жемісі — бір тұқымды, қос қанатты, қызыл-қоңыр түсті, желмен таралатын жаңғақша. Ж.Жабысқақ қ. қандыағаш — дәрілік өсімдік. Оның қабығында илік заттар (5 — 9%), бүршігінде алкалоид (14 — 16%), [[Жапырақ|жапырағында]] салицил, спирт және түрлі органик.органикалық қышқылдар болады. Ж.Жабысқақ қ-тан қандыағаштан алынған тұнба медицинада тоқ ішек қабынғанда, құяңға, суық тигенде қолданылады. Оның қабығынан түрлі түсті бояу алынады. Ж.Жабысқақ қ-тың қандыағаштың сүрегі жеңіл, қызыл түсті, одан үй жиhаздары, ыдыс жасалады, құрылыстарда пайдаланылады. Ж.Жабысқақ қ. қандыағаш, өте сирек кездесетін реликті өсімдік, қорғауға алынып, Қазақстанның “Қызыл''“[[Қызыл кітабына”кітап|Қызыл кітабына]]”'' енгізілген.<ref>Батыс [[Санат:Ж]]Қазақстан облысы. [[СанатЭнциклопедия. — Алматы: «Арыс» баспасы, 2002 ISBN 9965-607-02-8 </ref><ref>Қазақ ұлттық энциклопедиясы]]</ref>