Шу аңғары: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
7-жол:
Оңтүстікке қарай [[қырат|қыраттың]] тік беткейлі және терең шатқалды, орташа биіктіктегі сілемдері созылып жатыр. Олардың [[Беткей|беткейлеріндегі]] далалар биік шөпті [[шалғындық]] және шалғындық далалық жайылымдармен алмасып отырады, [[шырша]], [[арша]] тоғайлары, қалың бұталар кездеседі. Жоғары жақта [[Жазғы уақыт|жазғы уақытта]] жарқын гүлденетін субальпілік және альпілік шалғындар қамтыған. Одан да жоғарырақта жалаң [[Жартас|жартастар]] 4000—5000 м-ге дейінгі биіктікке көтерілетін тік шыңдары бар мәңгі қар мен мұздақтар аймағы жатыр.
 
==Кен байлықтары==
Аймақ [[Кен байлықтары|кен байлықтарына]] бай емес. Полиметалл кендері құрылыс материалдарының кен орындарымен ерекшеленеді Негізінде, [[Шолпан-ата шипажайы]] пайдаланатын ыстық [[Қайнар|қайнарлар]] және [[минералды бұлақтар]] бар.
 
Шу аңғары республикадағы неғұрлым қолайлы көліктііш көліктік-географиялық орынға ие, оның аумағы арқылы маңызды көліктік магистральдар: [[Құлан|Құланнан]] ([[Қазақстан]]) [[Бішкек|Бішкекке]] одан әрі [[Балықшы|Балықшыға]] дейін темір жол және [[Тянь-Шань]] мен оңтүстік-батыс [[Қырғызстан|Қырғызстанның]] ішкі аудандарына дойн тармақталатын Ташкент — Бішкек — Алматы автожолының телімі өтеді.
 
==Өнеркәсібі==
Шу аңғары аймағы — республиканың аса маңызды өнеркәсіпті және ауыл шаруашылықты ауданы. Қырғызстанның бүкіл аумағының 10%-дан аз жерін алып отырған ол республиканың қалған аумағын қосып алғанда шығарылған өнеркәсіп өнімінен екі есе көп өнім шығарады. Өнеркәсіптің негізгі саласы — [[машина жасау]] (аспаптар, злектротехникалық бұйымдар шығарады). [[Жеңіл өнеркәсіп|Жеңіл]], [[тамақ өнеркәсібі]], [[құрылыс өнеркәсібі]] дамыған.
 
==Шу аңғарыдағы суармалы егіншілік==
'''Шу аңғары''' — [[Суармалы егіншілік|суармалы егіншіліктің]] ірі ауданы. Суарылатын жердің жалпы ауданы 315 мың га (республикадағы жалпы ауданның 1/3 бөлігіне жуығы). Бұл, негізінен, [[қант қызылшасы]], [[эфир майлы дәні]], бақшалық және азықтық дақылдар, көкөністер өсірілетін егістіктер. Дәнді дақылдардың елеулі бөлігі суарылмайтын жерлерге себіледі. Бірақ мұндағы өнім түрақты емес, ол жауын-шашын мөлшеріне тәуелді болады.
 
==Өсімдіктері==
Негізгі дәнді дақыл — [[күздік бидай]]. Оның үлесіне Шу аңғарында өсірілетін барлық дәнді дақылдардың жартысына жуығы тиеді. Азықтық [[арпа]] мен [[жүгері]] себуге де маңызды орын беріледі. [[Бішкек]], [[Тоқмақ]], [[Қарабалта]] сияқты өпоркәсіптікөперкәсіптік орталықтардың айналасында көкөніс өсіру калыптасқан.
 
Шу аңғары республикада өндірілген барлыкбарлық көкөністердің 60%-дан астамын береді. Бау-бақша өсіру мен жүзім өсіру де суармалы егіншілік аумағында орналасқан. [[Бақтар]] мен жүзімдіктер, әсіресе Бішкектің айналасында ерекше көп. Жеміс беретін ағаштардан [[алма]], [[алмұрт]], [[шие]], [[алша]], [[қара өрік]], [[өрік]], [[шабдалы]] көп отырғызылады. Жүзімнің [[шарап]] жасайтын сорттары басым өсіріледі. Шу аңғарында республикадағы жемістік дақылдар мен жүзімдіктердің жартысына жуығы өсіріледі.
 
==Мал шаруашылығы==
Мал шаруашылығында басты рөлді сүтті-етті бағыттағы [[мал шаруашылығы]] атқарады. Шу аңғарының көпшілік жерінің жыртылатынына қарамастан, ауыл шаруашылығына жарамды жердің 70%-на жуығын жайылымдар құрайды.
 
Line 25 ⟶ 30:
Шу аңғарының орталық бөлігінде республика астанасы қаласы орналасқан.<ref>Қазіргі дүние географиясы: Хрестоматия.
Жалпы білім беретін мектептің қоғамдық-гуманитарлық бағытындағы 11-сыныбына арналған оқу құралы. / Қ. Ахметов, Т. Увалиев, Г. Түсіпбекова. - Алматы: "Мектеп" баспасы, 2007.
ISBN 9965-36-216-5 <ref/><ref>Қазақ Энциклопедиясы, 8 том<ref/ref>
 
==Пайдаланған әдебиет==
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Шу_аңғары» бетінен алынған