Аскарида: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

'''Аскарида''' (Ascarіdae) – [[жұмырқұрт|жұмырқұрттар]] класына жататын дара жынысты [[құрт]]. Аскариданың 9 туысы бар, түрлері өте көп. Оның кейбіреулері: адамда (Ascarіs lumbrіcoіdes), [[жылқы|жылқыда]] (Parascarіs eguorum), [[қасқыр|қасқырда]] (Toxocara canіs), т.б. кездеседі. Адам Аскаридасы паразиттік түрде тіршілік етеді. Оның ұрғашысының ұзындығы 25 – 40 см, еркегінің ұзындығы 15 – 25 см-ге жетеді. Ұрғашысы тәулігіне 200 – 250 мың [[жұмыртқа]] салады. Сыртқы ортада 20 – 30°С жылылықта дамыған жұмыртқадан 10 – 15 күнде [[дернәсіл]] пайда болады. Ащы ішекте дамыған дернәсіл жұмыртқа қабын жарып шығады. Олар ішектің [[сілекей қабаты|сілекей қабатын]] тесіп өтіп, [[вена|венаға]] енеді. [[Қан жүйесі]] арқылы бауырға, оң жақ жүрекшесіне, одан өкпеге жетеді. Біршама жетілгеннен кейін дернәсілдер [[қолқа|қолқаға]], [[трахея|трахеяға]] жылжып, жөтелгенде ауыз қуысына түседі. Сілекеймен қайта жұтылып, екінші рет ас қорыту жолына түскен соң, ас ішекте тұрақтап, 1,5 – 2,5 айда ересек Аскаридаға айналады. Әлбетте Аскаридалар ішектегі қорытылған аспен қоректеніп, адам организмінде 7 – 10 айдай өмір сүреді. Организмде бірден бірнеше жүзге дейін Аскаридалар кездеседі. Соның нәтижесінде адамның орталық [[жүйке]] жүйесі зақымданады, мазасыздық пайда болады, зат алмасу процесі бұзылады. Әсіресе дернәсілдерінің зақымдау әрекеті басым келеді. Олар алғашқы өсу кезінде [[қан түйіршіктері|қан түйіршіктерін]], бауыр тінін, [[өкпе альвеолары|өкпе альвеоларын]] теседі, [[аллергия|аллергиялық]] қоздыру тудырады. Адамда Аскарида әсерінен пайда болған ауруды қазақ [[бөсір]] деп атайды.<ref name=source1> [[Қазақ энциклопедиясы]] I том</ref>▼