Атом ядросы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
35-жол:
Салыстырмалы атомдық масса
 
<center><math>~A_r = {m_A \over 1 m.a.b}</math> </center>
 
атомның абсолюттік массасында неше массаның атомдық бірлігі бар екенін көрсетеді.
48-жол:
: '''<big>1 кэВ =10<sup>3</sup> эВ; 1 МэВ =10<sup>6</sup> эВ;1 ГэВ =10<sup>9</sup> эВ.</big>'''
 
Көбінесе элементар бөлшектердің массаларын массаның атомдық бірлігімен қатар энергияның өлшем бірлігі <big>МэВ</big> немесе <big>ГэВ</big>-пен де өлшейді. Сондықтан массаның атомдық бірлігіне сәйкес болатын энергияның эквивалентін анықтайық. Масса мен энергияның өзара байланыста болатыны Эйнштейннің Е0<math>~E_0 =т0с2 m_0c^2</math> формуласынан белгілі.
 
Атомдағы электрондар массасы ядроның массасымен салыстырғанда өте аз, оны ескермеуге болады. Сондықтан массаның атомдық бірлігімен алынған және атом массасына ең жақын бүтін санды ''массалық сан'' деп атайды. Оны <math>~А</math> әрпімен белгілейді. Ол жоғары дәлдікті қажет етпейтін есептеулерде, әсіресе массалардың қатынасы кіретін өрнектерде ядро массасының шамасы ретінде қолданылады. Мысалы, гелий атомының массасы <big>М<sub>Не</sub> = 4,0026 м.а.б.</big> болса, массалық саны <big>А = 4</big> болады.
Тыныштықтағы бөлшектің массасы т 0 = 1 м.а.б. Сонда
E0=1,605402-10 -27 • 2,99792458 Ю1 6 Дж=1,49242-10 10 Дж = 931,49432 МэВ » 931,5 МэВ болады. Олай болса, 1 м.а.б.-не энергияның 931,5 МэВ шамасы сәйкес келеді. Мысалы, электрон массасының энергиялық эквиваленті т0=9,Ю93897-10-31кг = 5,485779-Ю 4 м.а.б.=0,5109906 МэВ~ 0,511 МэВ.
 
Атомдағы электрондар массасы ядроның массасымен салыстырғанда өте аз, оны ескермеуге болады. Сондықтан массаның атомдық бірлігімен алынған және атом массасына ең жақын бүтін санды массалық сан деп атайды. Оны А әрпімен белгілейді. Ол жоғары дәлдікті қажет етпейтін есептеулерде, әсіресе массалардың қатынасы кіретін
өрнектерде ядро массасының шамасы ретінде қолданылады. Мысалы, гелий атомының массасы МНе =4,0026 м.а.б. болса, массалық саны А=4 болады.
 
== Атом ядросының пішіні мен өлшемі ==
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Атом_ядросы» бетінен алынған