Табиғи радиоактивтік: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
21-жол:
<big>α</big>-бөлшегінің табиғатын 1908 жылы Резерфорд көптеген эксперименттік зерттеулер нәтижесінде анықтады. Альфа-ыдырауы кезінде ядродан өздігінен <big>α</big>-бөлшек — гелий атомының ядросы Не (екі протон және екі нейтрон) ұшып шығады және жаңа химиялық элементтің туынды ядросы пайда болады. 8.7-суретте альфа-ыдыраудың процесі көрсетілген.
''Альфа-ыдырау кезінде атом ядросы зарядтың саны <
<blockquote style="border: 1px solid blue; padding: 0.5em 0.8em; width:50%">
<center><math>~_{Z}^{A}X \rightarrow _{Z-2}^{A-4}Y + _{2}^{4}He</math></center>
</blockquote>
мұндағы <math>~X
Аналық ядро ыдырағанда, <big>α</big>-бөлшек пен туынды ядро белгілі бір кинетикалық энергиямен жан-жаққа шашырай ұшады. Кейбір ыдырауда туынды ядро қозған күйде болуы мүмкін. Ыдырау энергиясын аналық ядромен байланысқан санақ жүйесінде энергияның сақталу заңын пайдаланып есептеуге болады. ''Ыдырау энергиясы'' <math>~Q_{\alpha}</math> қозу энергиясы мен кинетикалық энергиялардың қосындысына тең. Бастапқы энергия аналық ядроның тыныштық энергиясына тең екенін ескерсек, онда
<blockquote style="border: 1px solid blue; padding: 0.5em 0.8em; width:50%">
<center><math>~M_ac^2 = (M_T+ M_{He})c^2 + Q_{\alpha}</math></center>
</blockquote>
<math>~M_a</math> — аналық, <math>~M_T</math> — туынды ядролардың, <math>~M_{He}</math> — гелий атомы ядросының массалары, бұдан ыдырау энергиясын табамыз:
<blockquote style="border: 1px solid blue; padding: 0.5em 0.8em; width:50%">
<center><math>~Q_{\alpha} = (M_{\alpha} - M_{He})c^2</math></center>
</blockquote>
== Бета-ыдырау ==
| |||