Неміс музыкасы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
3-жол:
[[Сурет:Beethovenhome.JPG|left|thumb|[[Бетховен]] үйінде жұмыс үстінде]]
[[Сурет:DBP - 150 Jahre Johannes Brahms - 80 Pfennig - 1983.jpg|left|thumb|[[Брамс]], пошта маркасы, 1983 жыл]]
[[Сурет:Philharmonie 1a.jpg|left|thumb|[[Берлин филармониясы]]]]
[[Сурет:Wtk1-fugue2-page1-mm1-9.png|right|thumb|Музыкалық форма [[фуга]]]]
[[Сурет:Robert Schumann 1839.jpg|right|thumb|[[Роберт Шуман]], [[Вена]], 1839 жыл]]
[[Сурет:Franz Schubert by Wilhelm August Rieder 1875.jpg|left|thumb|[[Шуберт]]]]
[[Сурет:Philharmonie 1a.jpg|leftlright|thumb|[[Берлин филармониясы]]]]
Шіркеу музыкасымен катар зиялы музыкалық өнер [[шпильман]] да өркендеді. Ол [[ваганттар|ваганттардың]] және [[голиардтар|голиардтардың]] музыкасына, XIV—XVI ғасырлар кезбе шеберлердің музыкасына ықпалы болды. Шпильмандардың музыка интонация аясының [[миннезингерлер|миннезингерлердің]] зиялы кәсіби өнеріне ықпалы болды (XII—XIV ғасырлар). Миннезингерлердің, шпильмандардың, [[ваганттар|ваганттардың]] бізге жеткен өлең жинақтары XIV ғасырда жатады ("[[Йен жинағы]]", 1930; "[[Лохам жинағы]]", XV ғасырда ортасы). XIV—XVI ғасырлар қалалардың тез өсуіне байланысты қалалық музыканттар өз бірлестіктеріне — [[мейстерзинерлер]] біріге бастады. Олардың ішінде — [[Нюрнберг|Нюрнбергтен]] келген Г.[[Фольц]], Г.[[Сакс]] бар. Сол уақытқа жататын ескерткіштердің бірі — В.[[Фог|Фогтың]] өлең жинағы (1558 жылы). XII—XIII ғасырлар бастап қала музыканттары цехтық бірлестіктерге біріге бастады. XV—XVI ғасырлар бюргерлік ортада үй музыкасына көп назар аударылған ([[лютня]], т.б. аспаптарда ойнау). XV—XVI ғасырлар [[орган|органдық]] музыка ерекше дамып, неміс музыкасын Еуропадағы алдыңғы орындардың біріне шығарды (сазгерлер: К.[[Пауман]], А.[[Шлик]], Х.[[Бухнер]], Х.[[Кошмер]], 0. [[Лисиниус]], П.[[Хофхаймер]]).
Зиялы және шіркеу музыкасында Нидерландылық мектептің ықпалымен [[полифония музыкасы|полифония музыкасының]] мағынасы көтерілді. Жетекші жанрлар — [[месса]], [[мотет]], [[псалма]], полифоникалық тұрмыстық және рухани әндер. [[Реформация және шаруа соғысы]] кезінде (1524—1526) М.[[Лютер|Лютердің]] қызметінің көмегімен протестандық хорал пайда болды, ол неміс музыкасының демократ бағытын нығайтты. XVII ғасырда таза неміс музыкасы Г.[[Шютц|Шютцтің]] шығармаларында көріне бастады, ол — "[[Дафна]]" (1927); "[[Қасиетті симфониялар]]" (1629—1650) сияқты бірінші неміс операларының авторы. [[Мюнхен|Мюнхеннің]], [[Дрезден|Дрезденнің]], [[Берлин|Берлиннің]], [[Нюрнберг|Нюрнбергтің]], [[Брауншвейг|Брауншвейгтің]], [[Лейпциг|Лейпцигтің]] сарай театрларында опералар көп қойылған. 1678 жылы [[Гамбург|Гамбургте]] Германиядағы тұңғыш тұрақты опера театры ашылды, онда И.[[Тайле]], Н.[[Штрунк]], И.З.[[Куссер]] тәрізді сазгерлер жұмыс істеген. Театрдың гүлдену кезеңі (1692—1706) Р.[[Кайзер]], И.[[Маттезон]] шығармашылығымен байланысты, кейіннен [[Телеман]] сол театрда жұмыс істеген. Алайда неміс елінің операларын итальян музыкасы ығыстырып шығарды. XVII ғасырда неміс музыкасында үрлеп тартылатын музыка жанрлары жетекші орын алған. [[Орган|Органдық]] музыка, сонымен қатар [[клавир|клавирлық]] музыка белгілі дәрежеге жетті. Аспап музыкасы ішінде жетекші жанр — сюита. Г.[[Муффат|Муффаттың]], И.К.[[Фишер|Фишердің]], И.З.[[Куссер|Куссердің]] концерттік оркестрлік сюиталарына француз музыкасы ықпал етті. Неміс ән лирикасының стилі қалыптаса бастады. М.[[Преториус|Преториустың]] [["Syntaqma musicumі" энциклопедиялық еңбегі]] XVII ғасырда неміс музыкасының өте жоғары деңгейде дамығанын көрсетеді. XVII ғасырда аяғында — XVIII ғасырда басында Н.Г.[[Вальтер]], И.Маттезон теориялық, музыкалық-тарихи еңбектерін жазады.