Шағыл мысығы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш r2.6.4) (Боттың түзеткені: ru:Барханный кот
шӨңдеу түйіні жоқ
1-жол:
[[File:Felis margarita.jpg|thumb| alt=A.| ''[[Шағыл мысығы]]'']]
[[File:Stamp of Kazakhstan 231.jpg|thumb| alt=A.| ''[[ Қазақстандық Шағылшағыл мысығы]]'']]
'''Шағыл мысығы''' ({{lang-la|FelіsFelis margarіtamargarita}}) — мысықтәрізділерге жататын түр; мысык туысына жататын ең кішкентай түрідене ұзындығы 43-57 см, құйрығы 28-35 см, үшбұрышты құлағы төмен орналасқан; табандарын қалың түк басқан.<ref name="name">Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Биология / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын - Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ. 2007. - 1028 б. ISBN9965-08-286-3</ref>
 
Шағыл мысығы негізінен [[Арабия]], [[Синай түбегі]]нде, [[Сахара]]ның солтүстік мен [[Пәкстан]]ның құмды жерлерінде кездеседі. Ал [[Қазақстан]]да [[Маңғыстау]] түбегінің бұйратты құмдары мен шағылдарында және [[Қызылқұм]]ды мекендейді. Дене тұрқы 40 — 52 см, салм. 1,3 — 3,4 кг. Арқасы мен бүйірі құм түстес сарғыш, денесінде айқын емес қара жолақтары болады. Құйрығының ұшы қара қоңыр. Құлағы үшбұрышты, самай сақалы жақсы көрініп тұрады. Табандарындағы тарақ тәрізді қалың қылшықтары олардың құмда еркін жүруіне мүмкіндік береді. Қоныс тепкен жерлерінде ін қазады, кейде түлкі, қарсақтың ескі індерін де пайдалана береді. Ұсақ кеміргіштермен ([[қосаяқтар]], [[құмтышқан]]дар), кейде бауырымен жорғалаушылармен, ұсақ құстармен және жәндіктермен қоректенеді. Қорегін аулауға түнде шығады. Шағыл мысығытар ақпан — наурыз айларында шағылысып, аналығы сәуір — мамырда 2 — 5 (көбінесе 3) жас мысық туады. Құмды, шөлді аймақтарда тіршілік ететін болғандықтан аз зерттелген. Шағыл мысығының саны қай жерде де аз, Қазақстанда 1952 — 55 жылы оның 6 дарабасы ұсталғаны туралы деректен басқа мәлімет жоқ. Республикада [[Үстірт]] және [[Ақтау-Бозащы]] қорықшаларында қорғауға алынып, Қазақстанның “[[Қызыл кітабына]]” енгізілген.<ref>[[Қазақ Энциклопедиясы ]], 9 том 18 бөлім</ref>
 
==Сілтемелер==
*[[Иттер]]
*[[Жануарлар]]
*[[Мысықтар]]
 
==Пайдаланған Әдебиет==
<references/>
 
* Т. Мұсақұлов, ОРЫСША-ҚАЗАҚША ТҮСІНДІРМЕЛІ БИОЛОГИЯЛЫҚ СӨЗДІК І-том ҚАЗАҚМЕМЛЕКЕТБАСПАСЫ, Алматы — 1959,
*Редакциясын басқарған: Биология ғылымының докторы профессор Т. Дарқанбаев
*Красная книга Казахстана, т. 1, 3 изд., ауылы , 1996.
 
[[Санат:Зоология]]
[[Санат:Ғылым]]
[[Санат:Сөздік]]
[[Санат:Биология]]
[[Санат:Б]]
 
{{stub}}
{{wikify}}
 
[[Санат:Мысықтәрізділер]]
 
[[ar:قط الرمال]]