Жарықтың интерференциясы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Bauka91 91 (талқылау | үлесі) Жаңа бетте: ==Жарық толқындарының таралу ерекшеліктері== Көрінетін жарық дегеніміз — ұзындығы 780 нм-ден ([[қ... |
Bauka91 91 (талқылау | үлесі) Өңдеу түйіні жоқ |
||
3-жол:
Оны толқындық [[цуг]] (''цуг — немісше салтанатты жүріс'') деп атайды (4.9-сурет). Вакуумдегі толқындық цугтың ұзындығы l = сτ ≈ 3 м,
жарық толқынның
Кеңістікте бір уақытта бірнеше электромагниттік толкындар болған жағдайда олардың электрлік және магниттік өрістері суперпозиция принципі бойынша қосылады.
15-жол:
қарамастан, әр цугтің фазасы әр түрлі. Ал бұл жарықтың фазасы ретсіз өзгеретін электромагниттік толқын екенін көрсетеді. Сонда екі толқынды бір-біріне қосқанда пайда болған қорытқы толқынның берілген нүктедегі амплитудасы да кездейсоқ түрде бір секундта миллион есе (максимум немесе минимум болып) өзгеріп отырады.
Жарық түскен бет біздің көзімізге біркелкі жарық түскен беттей болып көрінеді. Сондықтан жарық
==Қос сәулелі интерференция және оны іске асыру әдістері==
Line 22 ⟶ 21:
===Юнг әдісі===
[[File:Fizika 4.10.jpg|thumb|4.10-сурет]]
Ағылшын физигі [[Томас Юнг]] жарық
саңылауларға жетеді. Бұл саңылаулар бір-біріне жақын және жарық көзіне қатысты симметриялы орналастырылған (4.10-сурет).
Line 28 ⟶ 27:
===Френель әдістері===
Когерентті жарық толқынын алудың басқа жолын француз физигі Огюстjн Кан Френель ұсынды. Ол қос призма (бипризма) мен қос айнаны пайдаланды. Бипризма әрқайсысының сыну бүрышы өте аз болып келген бірдей екі призмадан тұрады. Олар бір-біріне табандарымен беттестірілген. Френельдің қос призмасының табанындағы бұрышы өте доғал -175° 179°. S жарық көзінен шыққан сәуле бипризмаға түседі де одан екі жарық толқыны
S<sub>1</sub> және S<sub>2</sub> алынады. Олар шеңбердің бойында орналасқан.
Экранда тұрақты интерференциялық көрініс — кезектесіп орналасқан күңгірт, ақ жолақтар пайда болады. Қос айнаның жұмыс істеу приндипі де жоғарыдағы тәрізді Z<sub>1</sub> және Z<sub>2</sub> айналары центрі О нүктесі болатын шеңбердің радиусы болсын дейік. Жарық көзі
S шеңбердің бойында орналасқан. Z<sub>1</sub> және Z<sub>2</sub> айналары
===Жұқа пленка әдісі===
Су бетіне майдың, мұнайдың, бензиннің тамшысы тамғанда әр түсті сурет пайда болатынын білеміз. Ондай суреттер сабынның көпіршігінде де, инеліктің қанатының үстінде де байқалады (түрлі-түсті қосымшадағы 1-сурет). Бензиннің жұқа қабыршағының бетіне жарық түскенде қандай процесс жүретінін қарастырайық. Бензиннің жұқа қабыршағы жазық параллель пластиналардан алынады. S жарық көзінен шығатын сәуле қабыршақтардан өткенде бірнеше когерентті сәулелерге бөлінеді. Біз жарық интерференциясын түскен жарықтан да, шағылған жарьщтан да байқай аламыз. Бензин қабықшасы қалыңдығының үздіксіз өзгеруінен, жұқа қабыршақтағы интерференциялық сурет түрленіп отырады.
Есептеу жұмыстарын жүргізіп, толқынның жұқа қабыршақтағы жол айырымын анықтайтын формуланы табайық:
#өтетін жарықта A = 2dncosβ, мұндағы A — толқын жүрісінің жол айырымы, d —
#шағылған жарықта A = 2dncosβ + λ/2 Шағылған жарықта жол айырымына жарты-толқын ұзындығы қосылады, өйткені шағылғанда жарты толқын жоғалады.
Line 58 ⟶ 55:
{{stub}}
{{wikify}}
[[cs:Interference]]
[[de:Interferenz (Physik)]]
[[en:Interference (wave propagation)]]
[[fr:Interférence]]
[[ru:Интерференция света]]
[[pl:Interferencja]]
|