Атмосферадағы айналым: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
шӨңдеу түйіні жоқ
шӨңдеу түйіні жоқ
1-жол:
<b>Атмосферадағы айналым</b> – [[Жер шары|Жер шарын]] қоршап тұрған бүкіл ауа қабатының қозғалыс жүйесі, яғни [[ауа массасы|ауа массасының]] көлденең және тік бағытта алмасуына себепкер болатын негізгі ауа ағындарының жиынтығы. Жердің тәуліктік айналуы, Күн сәулесі энергиясының (радиациясының) жер бетіне біркелкі таралмауы, [[мұхит|мұхиттар]] мен құрлықтардың өзара орналасуы, [[құрлық]] бетінің бедері, т.б. атмосферадағы айналымды тудырады. Айналым жылы және салқын ауа массаларын араластырып, ылғал тасымалдайды, нәтижесінде [[ауа райы]] өзгереді. [[Тропосфера]] қабатында оған [[циклон]] және [[антициклон|антициклонмен]] тығыз байланысты [[пассат|пассаттар]] мен [[муссон|муссондар]], тропосфераның жоғарғы қабаты мен
[[Image:Coriolis_effect16.gif|thumb|400px|Ауа массаларының шарды қозғалту анимациясы]]
[[стратосфера|стратосфераның]] ауа ағыны өте қатты жүретін төменгі қабаттары жатады. [[Атмосфера|Атмосферадағы]] айналым бірнеше ірі көлемдегі ауа қозғалыстарын қамтиды, соның ішінде ең ірісі – ауа массасының батыс тасымалы. Сонымен қатар, атмосферада кіші көлемді жергілікті ауа айналымдары ([[бриз]], [[бора]], [[фен]] және тау аңғарлық желдер) мен күшті [[құйын|құйындар]] (тромб, [[торнадо]], қарадауыл) да байқалады. Атмосферадағы айналымды синоптикалық, [[статистика|статистикалық]] және [[гидродинамика|гидродинамикалық]] әдістермен зерттейді.
==Пайдаланылған әдебиет==
*[[Қазақ энциклопедиясы]]
[[Санат:Атмосфера]]
[[Санат:Метеорология]]
{{stub}}
{{wikify}}
[[ru:Общая циркуляция атмосферы]]