Атымтай жомарт: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

'''Атымтай Жомарт ''' — [[Шығыс|Шығыстың]] көптеген халықтары [[Фольклор|фольклорында]] кездесетін кейіпкер, өзінің қайырымдылығы мен жомарттығына сай аты жайылған, халық жадында құрметпен әспеттелетін адам. [[6 ғ.|6 ғ]]-да өмір сүрген деген жорамал бар. Түп-төркіні [[Тай тайпа|Тай тайпасының]] ақыны [[Хатим ибн Абдаллах|Хатим ибн Абдаллахқа]] (Хатим-Тай) саяды. Атымтай Жомарт туралы шығармалар ерте кезден белгілі. Олар сюжеттік, жанрлық сипатына қарай үш топқа бөлінеді:

#-топтағы шығармалар хикаяттық сипатта баяндалады. Онда Атымтай Жомарттың өмірі әңгімеленеді, оның [[жомарт]] болу себептері баяндалады.

#-топтағы шығармалар — таза [[қиял-ғажайып]] ертегілері. Олардың сюжеті бір-бірімен үндес. Мұнда Атымтай Жомарт — асқан бай, таусылмас қазынаның иесі. Оның жомарт болуы осыдан.

#-топтағы шығармалар — [[тұрмыс-салт]] ертегілері. Бұларда Атымтай Жомарт — келген қонаққа берер асы жоқ, тақыр кедей. Сонда да жомарт болып бейнеленеді. Адамға деген қайырымдылық, сүйіспеншілік — оның ең басты қасиеті екені ашыла түседі. Атымтай Жомарт туралы аңыз-ертегілер негізінен “Мың бір түннен” бастау алады. Қазақ тіліне аударылып, бірнеше мәрте басылған “Мың“[[Мың бір түн”түн]]” оқиғалары қазақ оқырмандары арасына кеңінен тараған. [[Е.Сарымбаев|Е.Сарымбаевтың]] аударып, толықтыруымен жарық көрген “Хикаят дастан Хатым-тайы” (1891; 1892; 1913; көлемі 88 бет) , Атымтай Жомарт аңыз-ертегісінің ішіндегі ең көлемдісі болып табылады. [[Қ.Шахмарданұлы]] жазған “Қисса-и Хатымтай — Жомарт” (1897; 1898; көлемі 8 бет), [[Ш.Жәңгіров|Ш.Жәңгіровтың]] айтуындағы ертегі жобасы (1914; көлемі 32 бет) баспа бетін көрген туындылар. [[Санат:А]] [[Санат:қазақ ұлттық энциклопедиясы]]