Кенен Әзірбаев: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
1-жол:
'''Кенен Әзірбаев''' (1884-1976) - қазақтың әйгілі халық ақыны, композитор. Қазақстанның еңбек сіңірген өнер қайраткері. Туып-өскен жері – [[Жамбыл]] облысының [[Қордай]] ауданындағы [[Мәтібұлақ]] деген өңір.
Ғасырға жуық ғұмыр кешкен Кенен өзі өмір сүрген замандағы әйгілі «июнь жарлығы», сонымен сабақтас [[Ұлт-Азаттық Қозғалыс|1916 жылғы ұлт-азаттық қозғалысы]], одан соңғы [[Қазан төңкерісі]], [[ұжымдастыру]] науқаны, халық дәулетінің жаппай тәркіленуі, халықты қынадай қырып кеткен ашаршылық, репрессия , соғыс, одан кейінгі тың игеру мен екпінді құрылыстар салу барысындағы желбуаз ұраншылдық сияқты халық тағдырына түбегейлі өзгеріс енгізген тарихи оқиғалардың бел ортасында болды. Жай сырттай бақылаушы емес, сол тарихи оқиғаларға Кенен сергек араласып, өзінің азаматтық позициясын бойындағы буырқанған дарыны арқылы айғақтап отырды. Бұл ретте, Кененнің әнші, ақын, жырау, күйші ретіндегі алуан арналы шығармаларын өзі өмір сүрген заманының жанды шежіресі деуге болады. Ол өз ғұмырында жүзден аса ән шығарып, оның өлеңін де өзі туындатып, бұған қоса асқан шеберлікпен өзі орындаған біртуар дарын иесі. <ref>“Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998
ISBN 5-89800-123-9</ref>Сондай-ақ, екі жүздей лирикалық , дидактикалық арнаулар мен толғаулардың авторы. Оның репертуарында оңдаған эпикалық жыр-дастан болған. Сол жыр-дастандарды таңды-таңға ұрып жырлап, тыңдаушысының құлақ құрышын қандырып, халықтың рухани ұйтқысы болған тұлға. Ол ән мен жырдың кенші атанған [[Жетісу|Жетісудың]] ғана емес, исі қазақтың әншілік-күйшілік, ақындық-жыршылық, сал-серілік дәстүрін терең игерген өнер тарланы. Кененнің дарын тегеуріні қазақтың ән өнерін әуендік интонациялық жағынан байытып, әннің түр-тұлғасын жаңа биіктерге көтеріп, тақырып аясына тарихи-әлеуметтік тың мазмұн дарытып, соны өрістерге алып шықты. Оның [[«Бозторғай», « Көкшолақ», «Ой, бұлбұл», «Он алтыншы жыл»]]
Әзірбаевтың есімі Жамбыл облысы Қордай ауданындағы Қасық орта мектебіне, Алматы қаласындағы бір көшеге, Жамбыл қаласындағы кинотеатрға берілген. Құрманғазы атындағы Алматы консерваториясының және бұрынғы [[Шымкент]] мәдениет институтының үздік студенттері үшін Әзірбаев атындағы стипендия тағайындалған. Жамбыл облысында ақын ұзақ жылдар бойы тұрған елді мекен [[Кенен ауылы]] аталады. Онда Әзірбаевтың [[мұражай-үй|мұражай-үйі]] жұмыс істейді. Ленин (1974), Еңбек Қызыл Ту, 2 рет "Құрмет белгісі" (1945) ордендерімен және медальдармен марапатталған.
І1іыг.: Өлеңдер жинағы, а., 1947; эли
Кенен Әзірбаев артына өлмес мол мұра қалдырып, халықтың ғасырлар бойы қалыптасқан рухани асыл қазыналарын бүгінгі өмірімен сабақтастыруға өлшеусіз үлес қосқан өнерпаз. Ақиық ақынның өлмес өлең-жырлары өлмес мол мұра қалдырып, халықтың ғасырлар бойы қалыптасқан рухани асыл қазыналарын бүгінгі өмірімен сабақтастыруға өлшеусіз үлес қосқан өнерпаз. Ақиық ақынның өлмес өлең-жырлары мен әсем ән-күйлері халықпен бірге мәңгі жасай бермек.
==Шығармалары:==
* Өлеңдер жинағы, а., 1947;
* Эли батыр, а., 1951, 1986;
* Өлеңдері мен дастандары, а., 1953;
* Әндері, а., 1955;
* Өлеңдері мен дастандары және текстері, а., 1961;
* Шығармалар жинағы, а., 1967;
* "Ақындар сыры", а., 1969, 2002;
* Таңдамалы шығармалары, а., 1974;
* Бозторгай, а., 1977;
* Тандамалы әндері, а., 1984.
<references/>▼
[[Санат:Қазақ ақындары]]▼
▲==Пайдаланылған әдебиет:==
[[Санат:1884 жылы туғандар]]▼
[[Санат:1976 жылы қайтыс болғандар]] ▼
[[Санат:Тұлғалар]]
[[Санат: Қазақ әдебиеті]]
▲<references/>
{{stub:Тұлғалар}}
{{wikify}}
{{Stub: Қазақ әдебиеті}}
{{wikify}}
[[Санат:К]]
▲[[Санат:Қазақ ақындары]]
▲[[Санат:1884 жылы туғандар]]
▲[[Санат:1976 жылы қайтыс болғандар]]
|