Исмаил әл-Жауһари әл-Фараби: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
'''Исмаил әл-Жауіари әл-Фараби,''' Исмаил бин Хаммад әл ЖауїариЖауһари Әбу Наср әл-Фараби (940, [[Отырар]]– 1008, сонда) – [[ғалым]], [[ақын]]. Нағашысы Исхақ әл-Фараби оны Бағдадқа алдырып, белгілі араб ғалымдары Әбу Әли әл-Фариси мен Әбу Саид ас-Сирафидің дәрістерін тыңдатады. Исмаил әл-ЖауіариЖауһари әл-[[Фараби]] [[Хижаз|Хижазға]] сапар шегіп, жергілікті бәдәуилердің тіл ерекшеліктерін меңгеріп, болашақ еңбектеріне қажетті білім жинаған. Одан Хорасанға қайтып, Нишапур мен Рейдің арасындағы Дамиғанда тұрған. Дамиғанда Әбу Әли әл-Хусайн Әлимен танысып, одан [[каллиграфия]] ілімін үйренеді. Белгілі ортағасырлық ғұлама ас-Са алиби Исмаил әл-ЖауіариЖауһари әл-Фараби жазуының ерекше әдемілігіне тоқтала келіп, “оның жазуын аббастық [[Халифат|халифаның]] уәзірі әрі каллиграфы Әбу Абдолла бин Мұқланың жазуынан айыру қиын” деп жазған.
 
'''Исмаил әл-ЖауіариЖауһари әл-Фараби''' ғылымда “ас-Сихах” атты еңбегімен белгілі. Еңбектің толық атауы: “Тәж әл-луғат уа сихах әл-арабийа” (“Тіл тәжі және араб тілінің дұрыс сөздері”). Бұл еңбек – 40 мың түбірді біріктірген араб тілінің классик.классикалық түсіндірме сөздігі.
Сөздік араб тілі ғана емес, әдебиеті жөнінде де аса бай мағлұмат береді. Сөздіктің үлгілері Лондон, Берлин, Булан, Каир, Калькутта, Лейден, Махачкала, Париж, Санкт-Петербург, Ташкент, Тебриз, Эскуриал, т.б. қалалар мұражайлары мен кітапханаларының қолжазба қорларында сақтаулы. Алғаш рет “ас-Сихах” Сауд Арабиясының королі Фахд бин Әбд әл-Азиз Әл Саудтың алғысөзімен [[1956]] жылы Каирде жарық көрді. Кейін Бейрутте [[1979]], [[1984]], [[1990]] жылы үш рет қайталанып басылды. Исмаил әл-Жауіари әл-Фарабидің бұл шығармасы бүгінде 6 томнан тұрады. [[Исмаил]] әл-Жауіари әл-Фарабиді бұдан басқа “Аруд әл-урқати”, “Муқаддимат фи-н-наху” трактаттарының авторы. “Муқаддимат фи-н-наху” атты еңбектері бар. “Аруд әл-урқатидың” (“Аруд”) қолжазбасы 1991 жылы Түркияның Стамбұл қ-ндағы Атыф Ефенди кітапханасынан табылған. Қолжазбаны түрік ғалымы Нихад Четин тауып, “Ислам энциклопедиясында” “Аруд” атты мақала жариялады. Алайда, қолжазбаны жариялауға үлгермеген. Шәкірті [[Мұхаммад Сади Чугенлі]] [[1994]] жылы [[Ерзурум]] қаласыннда Исмаил әл-Жауіари әл-Фараби осы еңбегіне алғысөз жазып, қолжазбаны жарыққа шығарды. Он ғасыр бойы тағдыры белгісіз болып келген бұл шығарма толық сақталып жеткен өлең теориясы жөнінде жазылған трактаттардың ең көне нұсқасының бірі.Исмаил әл-Жауіари әл-Фараби ғылым еңбектерімен қатар поэзиялық шығармалар да жазған.
 
==Сілтемелер==
Сөздік араб тілі ғана емес, әдебиеті жөнінде де аса бай мағлұмат береді. Сөздіктің үлгілері Лондон, Берлин, Булан, Каир, Калькутта, Лейден, Махачкала, Париж, Санкт-Петербург, Ташкент, Тебриз, Эскуриал, т.б. қалалар мұражайлары мен кітапханаларының қолжазба қорларында сақтаулы. Алғаш рет “ас-Сихах” Сауд Арабиясының королі Фахд бин Әбд әл-Азиз Әл Саудтың алғысөзімен [[1956]] жылы Каирде жарық көрді. Кейін Бейрутте [[1979]], [[1984]], [[1990]] жылы үш рет қайталанып басылды. Исмаил әл-ЖауіариЖауһари әл-Фарабидің бұл шығармасы бүгінде 6 томнан тұрады. [[Исмаил]] әл-ЖауіариЖауһари әл-Фарабиді бұдан басқа “Аруд әл-урқати”, “Муқаддимат фи-н-наху” трактаттарының авторы. “Муқаддимат фи-н-наху” атты еңбектері бар. “Аруд әл-урқатидың” (“Аруд”) қолжазбасы 1991 жылы Түркияның Стамбұл қ-ндағықаласындағы Атыф Ефенди кітапханасынан табылған. Қолжазбаны түрік ғалымы Нихад Четин тауып, “Ислам энциклопедиясында” “Аруд” атты мақала жариялады. Алайда, қолжазбаны жариялауға үлгермеген. Шәкірті [[Мұхаммад Сади Чугенлі]] [[1994]] жылы [[Ерзурум]] қаласынндақаласында Исмаил әл-ЖауіариЖауһари әл-Фараби осы еңбегіне алғысөз жазып, қолжазбаны жарыққа шығарды. Он ғасыр бойы тағдыры белгісіз болып келген бұл шығарма толық сақталып жеткен өлең теориясы жөнінде жазылған трактаттардың ең көне нұсқасының бірі.Исмаил әл-ЖауіариЖауһари әл-Фараби ғылым еңбектерімен қатар поэзиялық шығармалар да жазған. <ref>“ Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. - Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010.ISBN 9965-26-096-6 </ref>
“Қазақ Ұлттық Энциклопедиясы”, 4 – том
==Пайдаланған әдебиет==
<references/>
{{stub}}
{{Stub: Қазақ әдебиеті}}
{{wikify}}
[[санат:ЖануарларТұлғалар]]