Оттегі: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
86-жол:
Нөсер жаңбырдан кейін орманға барсақ, онда ауа тазарып дем алу жеңілдейді, себебі ауада пайда болған озон айырылып, ауаны тазартады. [[Озон|Озонның]] [[атмосфера|атмосферадағы]] мөлшері өте аз - 0,004%.
:О<sub>3</sub> → O<sub>2</sub> + "О"
Озоннан молекулалық және атом күйіндегі оттек бөлінеді, соңғысы күштірек тотықтырғыш, ауадағы бактерияларды жояды. Озон осы қасиетіне қарай ауыз суды, құдыктарды, өндірістік сарқын суларды тазарту үшін (залалсыздандыру) және ағартқыш зат ретінде қолданылады. Атмосфераның жоғары қабатында, жерден 25 км биіктікте (стратосферада) күн сәулесінің әсерінен жерді қорғап тұратын өте жұқа озон қабаты әр түрлі кері әсерлердің салдарынан «тесіліп», сол жерлерден күннің ультракүлгін сәулелері жер бетіне жетіп, ондағы әр түрлі табиғи апаттарға әкеліп соғады. Олар: жер бетінің температурасының біртіндеп артуы, мәңгілік мұздақтар мен мұхиттардағы мұзтауларының еруі, терінің қауіпті ісігі көбейеді. Озонды зертханада озонатор деп аталатын құралда алуға болады.<ref>Химия: Жалпы білім беретін мектептің сыныбына арналған оқулық. Усманова М.Б., Сақариянова Қ.Н. –Алматы: Атамұра, 2009. - 216 бет. ISBN9965-34-887</ref>
 
{| class="wikitable"
|+Оттегі мен озонның салыстырмалы сипаттамалары
Line 92 ⟶ 93:
! Оттегі (O<sub>2</sub>) !! Озон (O<sub>3</sub>)
|-
| Ауадан сәл ауыр, (<math>D = \frac{M(O_2)}{M(aya)} = \frac{32}{29} = 1,1}</math>) түссіз, иіссіз, суда нашар еритін газ (20°С-да судың 100 көлемінде оттегінің 3 көлемі, ал 0°С-да 5 көлемі ериді. Тыныс алу, жану, тотығу, шіру үдерістеріне қатысады.|| Ашық көк түсті өзіне тән иісі бар, суда жақсы еритін, ауадан 1,655 есе, оттегіден 1,5 есе ауыр газ. Озон оттегіне қарағанда химиялық белсенділігі жоғары зат, бактерицидтік, ағартқыштық қасиеттері бар. Ол озонның ыдырауы нәтижесінде атом күйіндегі оттек бөлінуімен түсіндіріледі: O<sub>3</sub> ↔ O<sub>2</sub> + "O". Концентрациясы 10<sup>-5</sup>%-дан артқанда улы болады.
|}
 
{{Менделеевтін периодтык кестесі}}
 
==Пайдаланылған әдебиет==
<references/>
 
[[Санат:Оқулық]]
[[Санат:Химия]]
[[Санат:О]]
 
{{stub:Химия}}
{{wikify}}
 
[[Санат:Химиялық элементтер]]
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Оттегі» бетінен алынған