Қабырға өрнек

Қабырға өрнек - қабырғаға немесе күмбезге салынатын және бедерленетін сурет және оларды безендіретін ою-өрнек. Қабырға өрнек фреска, желімді кескіндеме, темпера, бояулы және балауызды кескіндеме түрінде жасалады. Майолика, мозаиканың қабырғаға жасалатын түрлері де қабырға өрнекке жатады.Қабырға өрнек монументтік-декоративтік сипатта орындалса - шығармаға үлкен идеялық мазмұн, кең ауқымды жалпылауыш түр беруді көздейді. Сәндік сипатта орындалған Қабырға өрнек нақышты ою-әрнекпен безендіруді, бедерлеуді мақсат етеді. Үңгірлерғе салынған суреттер мен тастарға шекілген жануарлардың бейнелері қабырға өрнектің ежелгі үлгілеріне жатады. Қабырға өрнекпен әсемдеу б.з.б. 3-1-мыңжылдыктарда Ежелгі Мысырда, б.з.б. 2-мыңжылдықта Урартуда қанат жайып, орта ғасыр және Қайта өркендеу дәуірінде Батыс Еуропада өркендей түсті. Қазақстан жеріндегі қабырға өрнекпен көмкерілген сәулет өнерінің ескерткіштері тек ою-өрнектік қабырға өрнекпен нақышталған. Бұл мұсылмандық орта ғасырда салынған Иран, Мауераннахр, Орта Азиядағы барлық архит. қүрылыстарға тән ерекшелік. Дәстүр сабақтастығын үзбеген архит. қүрылыстарды безендірудің осы үлгісін 19 - 20 ғасырлардағы ғимараттардан (Қазақ академия опера және балет театры, Қазақстан ҒА, т.б.), кейінгі жылдары салынған мешіттерден көруге болады.

Қазақ опера және балет театрының ішкі қабырға өрнегі