Кенгурулар: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш Кенгуру дегенді Кенгурулар дегенге жылжытты
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
{{Taxobox
[[file:Kangaroo and joey03.jpg|thumb|200px]]
| name = Кенгурулар
'''Кенгуру''' - қалталы [[сүтқоректілер|сүт қоректілер]] тұқымдасына жататын жануар. 15 – 17 туысқа бірігетін 55 түрі бар. Кенгурудың дене тұрқы 25 – 160 см, құйрығының ұзындығы 15 – 105 см (кейбір түрінде өте мықты болады), салмағы 1,4 – 90 кг. Көпшілік түрі секіріп қозғалады, жүгіргенде жылдамдығы 50 км/сағатқа дейін жетеді. [[Австралия|Австралияда]], [[Жаңа Гвинея|Жаңа Гвинеяда]], [[Тасмания|Тасманияда]], [[Бисмарк архипелагы|Бисмарк архипелагында]] таралған. Көптеген түрі шөбі қалың, бұта өскен жазық аймақтарда жүреді, кейбір түрі ағашқа жақсы өрмелейді, таулы жерде де кездеседі. Топтанып жүреді, өте сақ жануарлар. Өсімдікпен қоректенеді, бірақ кейбір түрі құрт, жәндікті де жейді. Жылына 1 рет 1 – 2 күшік туады да, оны бауырындағы қалтасына салып, 6 – 8 ай асырайды. Көп тараған жерде мал жайылымына, егінге зиян келтіруі мүмкін. Терісі мен еті және хайуанханалар үшін ауланады. Алматы хайуанаттар саябағында алып ([[исполин]]) кенгуру бар. Кенгурудың 9 түрі қорғауға алынып, Халықаралық табиғат қорғау одағының «[[Қызыл кітабы|Қызыл кітабына]]» енгізілген.<ref name=source1>Балалар энциклопедиясы</ref>
| fossil_range = {{Fossil range|28|0}}Late [[Oligocene]] to Recent
| image = Young_red_necked_wallaby.jpg
| image_width = 200px
| image_caption = ''[[Macropus rufogriseus]]''
| regnum = [[Жануарлар]]
| phylum = [[Хордалылар]]
| classis = [[Санат:Сүтқоректілер]]
| infraclassis = [[Қалталылар]]
| ordo = [[Diprotodontia]]
| subordo = [[Macropodiformes]]
| familia = '''Macropodidae'''
| familia_authority = [[John Edward Gray|Gray]], 1821
| subdivision_ranks = Туыстары
| subdivision =
*''[[Lagostrophus]]''
*''[[Dendrolagus]]''
*''[[Dorcopsis]]''
*''[[Dorcopsulus]]''
*''[[Lagorchestes]]''
*''[[Macropus]]''
*''[[Onychogalea]]''
*''[[Petrogale]]''
*''[[Setonix]]''
*''[[Thylogale]]''
*''[[Wallabia]]''
}}
'''КенгуруКенгурулар''' ({{lang-la|Macropodidae}}) - қалталы [[сүтқоректілер|сүт қоректілер]] тұқымдасына жататын жануар. 15 – 17 туысқа бірігетін 55 түрі бар. Кенгурудың дене тұрқы 25 – 160 см, құйрығының ұзындығы 15 – 105 см (кейбір түрінде өте мықты болады), салмағы 1,4 – 90 кг. Көпшілік түрі секіріп қозғалады, жүгіргенде жылдамдығы 50 км/сағатқа дейін жетеді. [[Австралия|Австралияда]], [[Жаңа Гвинея|Жаңа Гвинеяда]], [[Тасмания|Тасманияда]], [[Бисмарк архипелагы|Бисмарк архипелагында]] таралған. Көптеген түрі шөбі қалың, бұта өскен жазық аймақтарда жүреді, кейбір түрі ағашқа жақсы өрмелейді, таулы жерде де кездеседі. Топтанып жүреді, өте сақ жануарлар. Өсімдікпен қоректенеді, бірақ кейбір түрі құрт, жәндікті де жейді. Жылына 1 рет 1 – 2 күшік туады да, оны бауырындағы қалтасына салып, 6 – 8 ай асырайды. Көп тараған жерде мал жайылымына, егінге зиян келтіруі мүмкін. Терісі мен еті және хайуанханалар үшін ауланады. Алматы хайуанаттар саябағында алып ([[исполин]]) кенгуру бар. Кенгурудың 9 түрі қорғауға алынып, Халықаралық табиғат қорғау одағының «[[Қызыл кітабы|Қызыл кітабына]]» енгізілген.<ref name=source1>Балалар энциклопедиясы</ref>
 
'''КенгруларКенгурулар''' (Macropodiidae) - қалталы сүтқоректілер тұқымдастары. Ұз. 25-160 см, құйрығы, 15-105 см, салмағы 1,4-90 кг. Артқы аяқтары, алдыңғыларынан ұзын және күшті. Бірінші саусағы жоқ, екіншісімен үшіншісі тері жарғағымен біріккен. Бала шығаратын дорбасы алға қарап ашылған, қарны күрделі, көп камералы. Күйіс қайырады. Жерде тіршілік ететін жануарлар, бірақ кейбір түрлері ағашты мекендейді. Құйрығын тенгергіш ретінде қолданып, сағатына елу шақырым жылдамдықпен секіріп жүреді, (13 м ұзындыққа дейін). Өсімдікжегіштер. Жылына бір рет табатын тұқымын 6-8 ай бойы дорбасында ұстайды. Көптеген түрі ауланады. 9 түрі Қызыл кітапқа енгізілген. <ref>Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: [[Биология]] / Жалпы редакциясын басқарған профессор Е. Арын – [[Павлодар]]: [[2007]] - 1028 б. ISBN9965-08-286-3</ref>
 
==Сыртқы сілтемелер==
Line 9 ⟶ 36:
*[http://interesno.dn.ua/interesting-photo/interesting-photo-animals/3-interesting-photo-animals/402-keng «Интересные факты о кенгуру.»] 1 июня 2008.
 
== Пайдаланған әдебиет ==
== Пайдаланылған әдебиеттер ==
<references/>
 
Line 15 ⟶ 42:
{{wikify}}
 
[[Санат:БиологияҚалталылар]]
 
[[Санат:Сүтқоректілер]]
[[en:Macropodidae]]
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Кенгурулар» бетінен алынған