Динамометр: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Yerzhankyzy (талқылау | үлесі) Өңдеу түйіні жоқ |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
2-жол:
'''Динамометр'''-[[күш|күшті]] өлшеу үшін арнайы кұралдар - динамометрлер (грекше динамис – [[күш]] және метрео - өлшеймін) колданылады. Динамометрдің негізгі бөлігі серпімді [[деформация|деформацияның]] әрекет ету аралығында созылатын серіппе болып табылады. Серіппеге шкала бойымен жылжитын кәрсеткіш бекітіледі.<br />
Тігінен орналасқан серіппеге әр түрлі [[күш]] түсіре отырып,оның әр жолы қаншалыкты созылғанын шкаланың көмегімен анықтауға болады. Ол үшін алдымен серіппе шкаласы градуирленеді. Градуирлеу дегеніміз-құралды накты бөліктері бар шкаламен жабдыктау. Алдымен серіппе созылмаған кездегі кәрсеткіштің орны белгіленеді. Осыдан кейін оған 1Н күш түсіріледі.<br />
Түсірілген [[күш]] әрекетінен серіппе, мысалы, 1 см-ге созылған болсын. Гук заңына сөйкес серіппенің созылуы түсірілген күшке пропорционал екенін білеміз. Онда 2 см серіппе созылуына 2 Н [[күш]], 3 см серіппе созылуына 3 Н [[күш]] сәйкес келеді. Осылайша градуирленген серіппе -динамометр көмегімен әр түрлі [[күш|күштерді]] өлшеуге болады.<ref> Орысша-қазақша түсіндірме жалпы сөздік: Көлік / профессор Е. Арын - Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ. 2006.</ref><br />
Динамометрдің бірнеше түрі бар. Қолдың Бұлшық етінің [[күш|күшін]] өлшеу үшін қол динамометрі, тракторлардың, локомотивтердің тарту күшін өлшеу үшін арнайы динамометрлер пайдаланылады.<ref>Физика және астрономия. - Алматы: Атамұра,2007.ISBN 9965-34-634-8</ref><ref>О.Д.Дайырбеков, Б.Е.Алтынбеков, Б.К.Торғауытов, У.И.Кенесариев, Т.С.Хайдарова
Аурудың алдын алу және сақтандыру бойынша орысша-қазақша терминологиялық сөздік.
| |||