Кремний: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
[[Сурет:Silicon.svg|thumb|right|100px|Кремний ''Sі'']]
'''Кремний''' (''Sіlіcіum''), Sі – элементтердің периодтық жүйесінің ІV тобындағы элемент. Тұрақты 3 [[изотоп]]ы – 28Sі, 29Sі және 30Sі бар. Жер қыртысындағы мөлшері 29,5%. Табиғатта оттектен кейінгі көп тараған элемент.

==Ашылуы==
Кремнийді алғаш рет [[1811]] ж'.жылы [[Жозеф Луи Гей-Люссак|Гей-Люссак]] пен [[Луи Жак Тенар|Л.Ж. Тенар]] ашқан. [[1824]]25[[1825]] ж.жылдары [[Швеция|швед]] химигі [[Йёнс Якоб Берцелиус|Я.Берцелиус]] фторлы кремнийді калиймен тотықсыздандырып, ал ''[[1865]] ж.''жылы орыс ғалымы [[Николай Николаевич Бекетов|Н.Н. Бекетов]] төрт хлорлы К.кремний мен [[мырыш|мырышты]]ты әрекеттестіріп жеке бөліп алған.

==Физмкалық қасиеті==
Кремнийдің түсі күңгірт-сұр, шайырдай жылтыр, салмағы 2,32 г/м3м<sup>3</sup>, балқу t 1420С, қайнау t 2600С-қа жуық. [[Өнеркәсіп|Өнеркәсіпте]]те Кремний кремнеземді қыздырып, кокспен тотықсыздандыру, ал таза кремний төрт хлорлы кремнийді мырыш буымен [[Тотықсыздандырғыш|тотықсыздандыру]] арқылы алынады.

Қыздырғанда [[сутек|сутектен]] басқа кез-келген бейметалмен қосыла алады. Төменгі температурада [[Инертті газдар |инертті]]. Таза кремний [[темір]], [[мыс]], [[алюминий]], [[қорғасын]] қорытпаларында қолданылады. Ол мұндай қорытпалардың [[қышқылдар|қышқылдарға]] төзімді, мықты,[[электр|электрлік]]лік және [[магнит|магниттік]]тік қасиеттерін арттырады. [[Техника]]да шала өткізгіштер ретінде пайдаланылады. <ref name="source1"> "Қазақ энциклопедиясы"</ref>.
 
==Қолданылуы==
[[Техника|Техникада]] шала өткізгіштер ретінде пайдаланылады. <ref name="source1"> "Қазақ энциклопедиясы"</ref>.
 
 
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Кремний» бетінен алынған