Жүсіп - Зылиха: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Жаңа бетте: '''"Жүсіп - Зылиха"''' - ғашықтық дастан. Негізінен Інжіл мен Құрандағы Жүсіп пайғамбар туралы оқи...
 
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
'''"Жүсіп - Зылиха"''' - [[ғашықтық]] дастан. Негізінен Інжіл мен Құрандағы Жүсіп пайғамбар туралы оқиғаға құрылған. [[Сюжет|Сюжеті]] [[Шығыс|Шығыстың]] көп ақындарының [[Шығармалар|шығармаларына]] өзек болған. Оның ауызша нұскаларымен бірге жазба нұсқалары да бар. Дастанның көне қолжазбалары [[Ұлыбритания|Британия]] [[Мұражайлар|мұражайында]] және Будлин кітапханасында сақталған. Қазақ халқы арасына "Жүсіп - Зылиха" жыры ерте кезден-ақ кең тараған. Мысалы, Алтын Орда дәуірі әдебиетінің көрнекті өкілі Дүрбек ақын да оғыз-қыпшақ тілінде "Жүсіп - Зылиха" (1409) дастанын жазған. Дастанның 1516 жылы көшірілген ең көне нұсқасы Тұркияның Топқани кітапханасында, ал 1563 жылы көшірілген 2-нұсқасы Париж ұлттық кітанханасының сирек кездесетін қолжазбалар қорында сақтаулы тұр. Дүрбек дастанға Алтын Орда мен Мауераннаһрда 14-15 ғасырларда болған кейбір тарихи оқиғаларды озек еткен. Дастанның негізгі идеясы - ел билеушілер арасындағы тәж бен тақ үшін, байлық пен мансап үшін жиі-жиі болатын қанды соғыстардың, агайын адамдар арасындағы бақталастық пен алауыздықтың, шектен тыс қатыгездіктің зардаптарын көрсету. "Жүсіп - Зылиха" дастанының сюжетін өзге ақындар да нәзира үлгісімен қайта жырлаған. Мысалы, қазақ ақыны Ж.Шайхысыламұлы да осы сюжетті арқау еткен "Жүсіп - Зылиха" қиссасын жазып, оны Қазан баспаларынан бірнеше рет (1898, 1901, 1913) бастырып шығарған.
Әдебиет: Дурбек., Юсуф и Зулейха. 1987.<ref>Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. - Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010.ISBN 9965-26-096-6 </ref><ref>Ислам. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС,
2010 ISBN 9965-26-322-1</ref>
 
==Пайдаланған әдебиет==
<references/>