Метр: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
2-жол:
[[Такт|Тактідегі]] дыбыстар үлесінің уақыттық арақатынасын анықтау арқылы ырғақтық жүйе белгілі болады. Метр осы уақыттық арақатынастың өлшемі іспетті. Метрлік өлшем дыбыстардың жүйелі түрде алмасуын есептеуге мүмкіндік береді. [[Такт]] ішіндегі үлес санының жүйелі не жүйесіз есебіне қарай: жай Метр, күрделі Метр, аралас Метр түрлері кездеседі. Өлшемдер екі сандық таңбамен белгіленеді – жоғарғы таңба тактідегі үлестің санын білдірсе, төменгісі үлестің ырғақтық мағынасын білдіреді. Мысалы, жай өлшемдер былайша белгіленеді: күрделі екі үлесті – күрделі үш үлесті – т.б. Кейбір музыка жанрлары белгілі бір Метрді талап етеді. Мысалы, [[вальс]] – 3 үлесті, [[марш]] – 2 немесе 4 үлесті өлшемде жазылады.
= Метр өлшем бірлігі =
'''Метр''' ({{lang-fr|metre}}, {{lang-el|metron}} – өлшем) – бірліктердің халықаралық жүйесіндегі ([[СИ]]) ұзындықтың негізгі өлшем бірлігі. 1960 жылға дейін [[Метрдің эталоны]] – ұзындықтың штрихты өлшемі платина-иридий қоспасынан жасалып, Севр қаласындағы (Париж қаласының жанындағы) Өлшеуіштер мен таразылар жөніндегі халықаралық бюрода сақталған білеуше ([[брусок]]) болған. Өлшеуіштер мен таразылар жөніндегі 11-Бас конференция (1960) Метрдің жаңа анықтамасын қабылдады: “''Метр – Криптон-86 атомының 2р10 және 5d5 деңгейлерінің аралығындағы ауысуы сәйкес келетін сәуле шығаруының вакуумдағы 1650763,73 толқын ұзындығына тең ұзындық''”. КСРО-да алғашқы эталоны ұзындық бірлігі – метрді қайта жаңғыртуға және оның өлшемін ұзындықтың басқа өлшемдеріне таратуда құрамында ұзындықты дәл өлшеуге арналған интерферометр бар аппаратуралар кешенін қолданды. Метрдің алғашқы эталоны Метрді 5Ч10–9 м-ден аспайтын орташа квадраттық ауытқумен қайта жаңғыртуға мүмкіндік береді.<ref>Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8</ref>
== Атауы ==
Метр сөзі {{lang-fr|mètre}} арқылы {{lang-el|μέτρον}} (''өлшем'', ''өлшегіш'') сөзінен.<ref name="Source 1">[[Қазақ Энциклопедиясы]]</ref>
9-жол:
== Пайдаланылған cілтемелер ==
<references/>
{{Stub: Қазақ мәдениеті}}
{{wikify}}
[[Санат:М]]
[[Санат:Ұзындық өлшемдер]]
[[Санат:SI өлшемдері]]
| |||