Циклон: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
[[Сурет:Cyclone Catarina from the ISS on March 26 2004.JPG|right|thumb|200px|Catarina циклоны]]
[[Сурет:Rolling-thunder-cloud.jpg|thumb|]]
# '''Циклон''' ({{lang-el|kyklon}} — айналушы, айналым) — атмосфераның [[қысым|қысымы]] төменгі аймағы. [[Атмосфера]] әрекетінің орталықтарының бірі. Циклонда [[ауа]] қысымы орт-нанортасынан шетіне қарай артады. Солт.Солтүстік жарты шарда [[сағат]] тілінің айналу бағытына қарсы, Оңт.Оңтүстік жарты шарда сағат тілі бағытымен қозғалады. [[Синоптик]]. картада бұл құбылыс жинақталған тұйық изобарлар түрінде бейнеленеді. Циклон көбіне [[атмосфера|атмосфераның]]ның [[жер]] бетіндегі қабатының ауа ағындарын параллель жылы және суық ауаға бөліп тұратын тұрақты [[атмосфера]] шебі үстінде қалыптасады.
# '''Циклон''' - ортадан тепкйл және екпінді [[күш|күштердің]] әсерімен ауаны шаңнан, [[газ|газдан]] тазартатын [[құрылғы]].<ref>Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Физика / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д,, профессор Е. Арын – Павлодар: С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті, 2006. ISBN 9965-808-88-0</ref> Бұл шептен жоғары биіктік шеп зонасы орналасады. Циклон қамтитын өңірдің ені кейде 1000 — 3000 км-ге жетеді. Жаңа Циклон. өткен кезде ауа райы бұзылып, жылы шептің жақындағаны (жел күшейеді, шарбы бұлт қоюланады) сезіледі. Жаңа Циклонның суық шебінің өтуі (''будақ жаңбырлы бұлттан нөсер жаңбыр жауады'') суық ауаның адвекция құбылысына жалғасады. Көбінесе Циклонның қалыптасуы бірнеше тәулікке созылады, бастапқыда қарқынды жылжиды (көбінесе батыстан шығысқа, кейде солт-ке ауысады), соңынан баяулайды. Кейде жаңа термиялық ауытқулар (''мыс., Циклонға неғұрлым суық ауа массаларының кіруі'') Циклон регенерациясын (қайта қалыптасуын) тудырады.<ref>Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Әскери іс. Алматы:"Мектеп" ААҚ , 2001 </ref><ref> Орысша-қазақша түсіндірме жалпы сөздік: Көлік / профессор Е. Арын - Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ. 2006.</ref>
 
==Пайдаланған әдебиет==
<references/>
<references/>
 
[[Санат:Әскери іс]]
[[Санат:Ц]]
[[Санат:көлік]]
 
{{stub:Әскери іс}}
{{wikify}}
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Циклон» бетінен алынған