Сен-Симон: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

СЕН-СИМОН (Saіnt-Sіmon) Клод Анри де Рувруа (17.10. 1760, Париж — 19.5.1825, сонда) — француз ойшылы, социолог, социалист-утапист. Ол қоғам дамуында “индустрия” (адамдардың экон. іс-әрекеті) және оған сәйкес меншіктің формасы мен таптар шешуші рөл атқарады деп білді. С.-С. ілімі бойынша, әрбір қоғамдық құрылыс өзінің идеялары мен үстемдік еткен меншіктің формасын мейлінше дамытады, ақырында, оның жасампаз дәуірі бітіп, дағдарыс, тоқырау, күйреу кезеңі басталып, бұл процесс бұрынғыдан жоғары сатыдағы жаңа қоғамдық құрылысты орнатумен тынады дейді. Сөйтіп С.-С. өзінің соц. жүйесінде қоғамдық құбылыстарды белгілі бір заңдылықпен дамитын біртұтас организмнің кейбір қырлары деп түсіндірді. Дүние жүзі тарихын С.-С-ның бейнелеуіндегі көрінісі, адамзаттың төм. сатыдан жоғарыға өрлеу формасындағы дамуы — діни, метафиз. және ғыл. парасаттылық кезеңдермен сипатталады. Осы тарихи-филос. тұжырымдама С.-С-ның ізгі қоғам құру жөніндегі утопиялық жобасының арқауы болды. Мұндай ізгі қоғам құру үшін өнеркәсіп пен а. ш-н өркендетіп, тоғышарлықты (паразитизм) жою керек дейді. С.-С. көзқарастары Франция, Германия, Италия, т.б. елдердің қоғамдық ойына айтарлықтай ықпал етті.