'''Сайрам''' [[Исфиджаб]], [[Испиджаб]]–Испиджаб– [Оңтүстік Қазақстан|[Оңтүстік Қазақстанның]] орта ғасырдағы ірі қалаларының бірі. Жұрты қазіргі Сайрам кентінің Оңтүстік-батысында, [[Шымкент]] қаласынан 12 кмкилометр жерде. Сайрам жайлы алғашқы дерек [[Қашқари, Махмұд|Махмұт Қашқаридің]] «Диуани лұғат ат-түрік» атты еңбегінде кездеседі. Онда: «Сайрам – Исфиджаб деп аталатын ақ қаланың аты» делінген. Демек, Сайрам. – Исфиджабтың кейінгі аты. 15 – 18 ғасырларда қазақ хандықтары кезінде Сайрам ірі сауда, қолөнер және діни орталық болған. Зерттеу жұмыстарын 1923 жылдары П.П. Иванов, 1925 жылдары М.Е. Массон, 1947 жылдары ауылы [[Бернштам Александр Натанович|Н. Бернштам]] басқарған. Оңтүстік Қазақстан археологиялық экспедициясы жүргізген қазба жұмыстары барысында айналасы төрт қақпалы дуалмен қоршалған, көл. 28 гагектар жерді алып жатқан қала орны анықталған. Қала ішінде көптеген мазарлар сақталған. Ең көнесі – Падишаһ Мәлік баба мазары. Бұл ескерткіштер 9 – 18 ғасырларға жатады.
Сайрам ауданындағы ауыл, ауылдық округ орталығы. Аудан орталық – Ақсу ауылынан оңтүстіке қарай 24 кмкилометр жерде орналасқан. Тұрғыны 28,4 мың адам (2004). 1929 жылдары артельге біріктіріліп, 1958 жылдары [[Ленин]] атындағы көкөніс-сүт ұжымшарының орталық болды. Оның негізінде ӨК, ЖШС, шаруа қожалықтары ұйымдастырылды. С-даСайрамда 2 облыстық аурухана, емхана, облыстық драма театры, кірпіш з-ты, кәсіптік-техникалық мектеп, орта мектептер, мешіт, сауда орталық жұмыс істейді.
File:Arslan legend.jpg|[[Сайрам|Сайрамдағы]]дағы көше жазуы "Осында хан көпір үстінде Арыстан баб тұркий халқының аулиесіне [[Ясави|Әзрет Султанға]] пайғамбар аманатыны құрманы сақтауға берген"