Менелай теоремасы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
шӨңдеу түйіні жоқ
4-жол:
 
[[File:Teorema_menelaya.gif|right]]
 
{{рамка}}
Егер <math>A',B'</math> және <math>C'</math> нүктелері сәйкесінше <math>\triangle ABC</math> үшбұрышының <math>BC,CA</math> және <math>AB</math> қабырғаларында немесе олардың созындыларында жатса <ref>қабырғаларының өзінде тура екі нүкте жатады немесе мұлдем нүкте болмайды</ref>, онда олар [[коллинеар нүктелер|коллинеар]] болады сонда тек сонда, егер
Line 38 ⟶ 39:
: <math>\frac{\operatorname{sh} |AB'|}{\operatorname{sh} |B'C|}\cdot\frac{\operatorname{sh} |CA'|}{\operatorname{sh} |A'B|}\cdot\frac{\operatorname{sh} |BC'|}{\operatorname{sh} |C'A|} = 1.</math> <br />
 
== История Тарихы==
 
Бұл теорема [[Алесандриялық Менелай]]дың «Сферикасының» үшінші бөлімінде (шамамен БД 100 ж.) дәлелдейді. Ол басында теореманың жазық нұсқасын дәлелдейді, содан орталық проекциялаумен сфераға көшіреді. Жазықтықтағы нұсқасы оныі алдында сақлмаған Еуклидтің «Поризмаларында» дәлелденуі мүмкін.
Эта теорема доказывается в третьей книге «Сферики» [[Менелай Александрийский|Менелая Александрийского]] (ок. 100 г. н. э.). Менелай сначала доказывает теорему для плоского случая, а потом центральным проектированием переносит её на сферу. Возможно, что плоский случай теоремы рассматривался ранее в несохранившихся «Поризмах» Евклида.
 
Сферическая теорема Менелая была основным средством, с помощью которого решались разнообразные прикладные задачи позднеантичной и средневековой астрономии и геодезии. Ей посвящён ряд сочинений под названием «Книга о фигуре секущих», составленных такими математиками средневекового Востока, как [[Сабит ибн Корра]], [[ан-Насави]], [[ал-Магриби]], [[ас-Сиджизи]], [[ас-Салар]], [[Джабир ибн Афлах]], [[Насир ад-Дин ат-Туси]].
 
Итальянский математик [[Чева, Джованни|Джованни Чева]] в 1678 году предложил доказательство теоремы Менелая и родственной ей [[теорема Чевы|теоремы Чевы]] для плоского случая, основанное на рассмотрении центра тяжести системы из трёх точечных грузов.
 
== Қолданысы==
== Применения ==
* [[Салмон теоремасы]]
* [[Теорема Сальмона]]
 
== См.тағы такжеқараңыз ==
 
* [[ПрямаяГаусс Гауссатүзуі]]
* [[Чева теоремасы]]
* [[Теорема Чевы]]
 
== Ескерту==
== Примечания ==
{{notes}}
{{примечания}}
 
== Сілтемелер==
== Ссылки ==
 
* {{книга |автор=Ефремов Д. |ссылка=http://www.mccme.ru/free-books/djvu/ngt/index.htm |заглавие=Новая геометрия треугольника |место=Одесса |год=1902 |страниц=334}}
Line 65 ⟶ 64:
* {{статья |автор=Sidoli N. |ссылка=http://individual.utoronto.ca/acephalous/Sidoli_2006.pdf |заглавие=The sector theorem attributed to Menelaus |издание=SCIAMVS |номер=7 |год=2006 |страницы=43–79}}
 
[[КатегорияСанат:АффиннаяАффиндік геометрия]]
[[КатегорияСанат:СферическаяСфералық геометрия]]
[[Санат:Теоремалар]]
[[Категория:Теоремы|Менелая]]
 
[[ar:مبرهنة مينلاوس]]