Ұңғыма: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
[[File:Oil & gas injection well.jpg|frame|right|Мұнай және газ айдау ұңғымасы]]
'''Ұңғыма''' — [[тау жыныстары|тау жыныстарында]] немесе [[пайдалы қазбалар|пайдалы қазбаларда]] [[механика|механикалық]] немесе өзге әдістермен бұрғыланған [[тау-кен]] қазындысы. Тереңдігі 5 м-ден асатын, диаметрі 75 мм-ден жоғары [[цилиндр]] пішінді болып келеді. Ұңғыманың кіреберісін ауызы, ал түбін [[үңгубет]] деп атайды. Кен орнын игеру барысында ұңғыма өзінің атқаратын қызметіне қарай үлкен үш топқа бөлінеді: ''барлау'', ''пайдалану'' және ''қопару'' ұңғымалары.<ref>“Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998
ISBN 5-89800-123-9</ref>
<br />
* ''Барлау ұңғымасы'' — пайдалы қазбаларды іздеу, оның қоры мен сапасын және орналасу жағдайын анықтау үшін қазылады. Кеніштерде кен орнын қазу барысында барлау ұңғымасының көмегімен оның жекелеген бөліктерінің [[геология|геологиялық]] құрылысының кейбір тұстарын нақтылап, кен орнын дұрыс пайдалану үшін егжей-тегжейлі танысады. Барлау ұңғымалары керн (жынысөзек) алу мақсатымен айналмалы бұрғылау әдісімен бұрғыланады. <br />
* ''Пайдалану ұңғымасы'' — [[сұйық]] ([[мұнай]], [[минералды сулар|минералды суларды]]) және [[газ]] тәрізді [[кен|кендерді]] өндіру үшін қолданылады. <br />
* ''Қопару (аттыру) ұңғымасы'' — ішіне жарылғыш заттар орналастыру үшін қолданылады. Оның диаметрі әдетте кеніштегі бұрғылау жабдықтарының түріне байланысты. Бұрғылау жабдықтары кен [[массив|массивінің]] [[физика]]-механикалық қасиеттеріне, оның қажетті дәрежеде ұсақталуына және жарылғыш заттардың қасиеттеріне сәйкес таңдалады. Ұңғымалардың бір-бірінен арақашықтығы және өзара орналасу сұлбалары арнайы есептеулермен анықталып, барлау жұмыстарының құжатында көрсетіледі. Басқа да жұмыстарда қолданылатын көмекші ұңғыма түрлері де бар.<ref>Рахимбекова З.М. Материалдар механикасы терминдерінің ағылшынша-орысша-қазақша түсіндірме сөздігі ISBN 9965-769-67-2 </ref>
 
 
Line 13 ⟶ 14:
[[Санат:Мұнай және газ терминологиясы]]
 
 
== Сілтемелер ==
==Пайдаланылған әдебиеттер==
[[Қазақ Энциклопедиясы|"Қазақ Энциклопедиясы"]], 9 том
<references/>
 
 
[[lt:Gręžinys]]
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Ұңғыма» бетінен алынған