Рефракция: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Жаңа бетте: '''Рефракция''' — ауа орталығында жарық сәулелерінің сынуы (үзілуі); соның салдарынан бағдарлаған … |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
1-жол:
'''Рефракция''' — ауа орталығында жарық сәулелерінің сынуы (үзілуі); соның салдарынан бағдарлаған заттың кәдімгі биіктігі бұрынғысынан биіктеу сияқты болып көрінеді. Түзетуді алғанда рефракция жерлік (егер сэуле жердегі заттардан келетін болса) және атмосфералық (егер сәуле жұлдыздармен Күннен' келетін болса) болып екіге бөлінеді.<ref>Русско-казахский толковый географический словарь. Под общей редакцией академика АН КазССР, проф. С. К. Кенесбаева и кандидата филол. наук А. А. Абдрахманова. Алма-Ата, Изд-во «Наука», 1966, стр. 204. (Академия наук Казахской ССР. Институт языкознания. Сектор физической географии). Составители: Ж. Аубакиров, С. Абдрахманов, К. Базарбаев.</ref>
[[Рефрактометрлік әдіс|Рефрактометрлік әдістің]] негізіне [[жарық сәулесі|жарық сәулесінің]] бір ортадан келесі ортаға өткенде бағытының өзгеруі немесе сынуы жатады. Аналитикалық сигнал сыну көрсеткіші болып табылады, ол анализденетін заттың табиғатына, құрылысына, тығыздығына тәуелді. Бұл параметрлер мына теңдік арқылы бір-бірімен байланысады:
:<math>R = \frac {(n^2 - 1)*M}{(n^2 - 2)*p}</math>
[[Санат:География]]▼
мұндағы ''R'' - анықталатын заттың молярлық рефракңиясы; ''n'' - анықталатын заттың сыну көрсеткіші; ''М'' - анықталатын заттың молярлық массасы; ''p = m/V'' - анықталатын заттың тығыздығы.
[[Сыну көрсеткіші]] дегеніміз - түсу бұрышының синусының сыну бұрышы синусына қатынасы. Ортаның тығыздығы мен жарық сәулесінің бағытына байланысты екі жағдай белгілі:
# ρ(а) < ρ(б) n=sinα/sinβ
# ρ(а) > ρ(б) 1/n=sinα/sinβ
Түсу бұрышы өскенде (II) сыну бұрышы 90° тең болатындай (sin90<sup>0</sup> =1) мезгіл келеді де, жарық сәулесі ортаның жанасу шегі бойымен сынады. Бұндай түсу бұрышы толық ішкі сыну бұрышы деп аталады.
:sinα' = 1/n немесе n = 1/sinα'
Осындай тәуелділік аналитикалык мақсаттарда қопданылатын аспаптардың ([[рефрактометр]]) конструкциясында ескеріледі. Сыну көрсеткіші аналитикалық параметрлерден (құрамы, табиғаты, тығыздығы) басқа жарық ағындарының [[Толқын ұзындығы|толқын ұзындығына]], температураға, кысымға (газдар үшін) байланысты. Осы параметрлердің әсерін жою үшін стандартты ерітінділер мен талданатын заттың сыну көрсеткішінің өзгеруін бірдей жағдайларда (λ: Т: Р) жүргізеді.<ref> Құлажанов Қ.С.Аналитикалық химия: II томдық оқулық . II - том. Оқулық. Алма-ты:«ЭВЕРО» баспаханасы, 2005. - 464 б. ISBN 9965-680-95-7</ref>
==Пайдаланған әдебиет==
<references/>
[[Санат:Аналитикалық химия]]
[[Санат:Ғылым]]
[[Санат:Р]]
{{wikify}}
| |||