'''Аналитикалық философия''' - XX ғ-да кең тараған
'''Аналитикалық философия ''' — Батыс философиясында 20 ғ-да пайда болған бағыт. Негізінен ағылшын тілдес елдерде таралған (Ұлыбритания, АҚШ, Австралия және т.б.). Ол зерттеудің логик.-матем. тәсілдері қарқынды дамып, 19 ғ-дың соңында ғылымда кеңінен таралуы нәтижесінде қалыптасты. А.ф. термині неопозитивизм мағынасында да жиі қолданылады. А.ф. шеңберінде екі тарихи форма ажыратылады: логикалық эмпиризм (атомизм) және лингвистикалық философия. А.ф-ның салған ағылшын философы әрі математигі Б.Рассел (1872—1970). Расселдің аналитикалық тәсілі лингвистикалық талдаумен ажырамас байланыста болды және даулы немесе түсініксіздеу пікірді айқын және ақиқат пікірге әкеліп саятын әрекет болып табылды. Рассел идеяларына жақын идеялары ерте шығармашылық кезеңінде Л.Витгенштейн мен 1922 құрылған Вена үйірмесінің өкілдері (М.Шлик, Р.Карнап және т.б.) де айтты. “Атомарлық фактілерді” (протоколды сөйлемдерді (негіздеудегі сәтсіздіктер А.ф-ны логикалық мәнінен бөлектеп, таза лингвист. талдауға айналуына (трансформациялануына) әкеп соқтырды. А.ф-ның бұл өкілдері ақиқат ұғымынан бас тартып, конвенционалшылдар — білімдегі қызмет етуші деректердің шарттылығы мен салыстырмалылығын жақтаушылар қатарына өтті. Кейін Витгенштейн зерттеуші міндетін тек сөздер мен пікірлердің қолданылуын айқындауда деп білді. Ол сөздердің жалпымағыналық сипаты жоқ және олар сөйлем құрамына тәуелді деп санады. Витгенштеймен қатар осыған ұқсас идеяларды Оксфорд және Кембридж мектептерінің философтары (Дж.Остин, Дж.Уиздом т.б.) да ұсынды. Әдеб.: Карнап Р., Значение и необходимость, М., 1959; Козлова М.С., Философия и язык, М., 1972; Новое в зарубежной +лингвистике. Вып. 16.: лингвистическая прагматика, М., 1985; Философия. Логика. Язык. М., 1987. [[Санат:А]] [[Санат:қазақ ұлттық энциклопедиясы]]
әртекті ағым, ол [[философия]] міндетін дәстүрлі түрде философиялық деп есептелетін проблемалардың мазмұнын анықтауды тілге талдау жасау деп білетін философтардың әртүрлі топтарын, [[анализ]] проблеманың тілдегі күңгірт ұғымын проблеманың шын мәнін паш ететін тұжырыммен алмастыруға тиіс деп жорамалдады. Бұл ретте проблема не теріс қойылған "жалған
проблема" болуы, не белгілі бір тілдік формаларды қолдануға байланысты болуы, не философияға қатысы жоқ болуы және жеке ғылымдардың құралдарымен шешілуі мүмкін. Аналитикалық философия негізінен [[АҚШ|АҚШ-та]] және [[Англия|Англияда]] тарады. <ref>Биекенов К., Садырова М. Әлеуметтанудың түсіндірме сөздігі. — Алматы: Сөздік-Словарь, 2007. — 344 бет. ISBN 9965-822-10-7</ref>
