12:35, 2011 ж. маусымның 23 кезіндегі нұсқа өңдеу Isslam (талқылау \| үлесі) 387 edits Жаңа бетте: thumb\|200px\| Лироқұйрық құсы '''Сайрағыш құстар''' (Oscіnes) — торғайтәрізділердің отряд та...		05:47, 2011 ж. қыркүйектің 11 кезіндегі нұсқа өңдеу жоққа шығару Bekus (талқылау \| үлесі) 6528 edits Өңдеу түйіні жоқ Жаңарақ өңдеме →
1-жол: {{Taxobox ~~[[Сурет:Lyrebird.jpg\|thumb\|200px\| Лироқұйрық құсы]]~~ \| name = Сайрағыш құстар '''Сайрағыш құстар''' (Oscіnes) — торғайтәрізділердің отряд тармағы. Арғы тегі жоғарғы эоценнен, ал қазіргі туыстары жоғарғы олигоценнен белгілі. Сайрағыш құстардың [[морфология]]лық белгілері жағынан айырмашылығы болғанымен, [[анатомия]]лық құрылымы жағынан бірдей. Бұлардың негізгі ерекшелігі — көмейінің төменгі бөлігінде дыбыс шығаратын органының құрылысы өте күрделі, сондықтан сан алуан үн шығарып, сайрайды. Сайрағыш құстар Жер шарында кең тараған (тек [[Антарктида]]да ғана кездеспейді), 57 тұқымдасы, 5 мыңнан астам түрі белгілі. [[Қазақстан]]дағы 200-ден астам сайрағыш құстардың 190-ға жуық түрі республика жерінде ұя салады, [[бозторғай]], [[қарлығаш]], [[бұлбұл]], [[мысықторғай]], [[шөже шымшық]], [[көктеке]], [[сарыторғай]], [[самырсын]], [[қараторғай]], [[шақшақай]], т.б. құстар тобы белгілі. Сайрағыш құстардың көру мүшелері жақсы дамыған, жақсы естиді, бірақ иіс сезу мүшесі нашар дамыған. Әсіресе күрделі құрылысты ұя жасауы (мысалы, [[құрқылтай]], [[айқабақтар]], [[сандуғаштар]], т.б.) назар аудартады. Сайрағыш құстардың өмір сүру ұзақтығы олардың дене мөлшеріне байланысты, мысалы, қарғалар орта есеппен 69 жыл, ал ұсақ торғайлар 11 — 25 жыл тіршілік етеді. Сайрағыш құстардың көптеген түрі ағаш зиянкестерін жеп пайда келтіреді, бақтарда әсемдік үшін жерсіндіріледі, қолда да ұсталады. Сондай-ақ, өсімдіктердің, әсіресе жеміс ағашының тұқымын таратудағы пайдасы ерекше. ▼ \| image = Lyrebird.jpg ~~<ref> Қазақ энциклопедиясы, 7 - том </ref>~~ \| image_width = 240px == Пайдаланылған әдебиеттер: ==▼ \| image_caption = ''[[Menura novaehollandiae]]'' \| regnum = [[Жануарлар]] \| phylum = [[Хордалылар]] \| classis = [[Құстар]] \| ordo = [[Торғайтәрізділер]] \| subordo = '''Passeri''' \| subdivision_ranks = \| subdivision = \| syonyms = Oscines }} ▲'''Сайрағыш құстар''' (~~Oscіnes~~{{lang-la\|Passeri}}) — ~~торғайтәрізділердің~~[[торғайтәрізділер]]дің отряд тармағы. Арғы тегі жоғарғы эоценнен, ал қазіргі туыстары жоғарғы олигоценнен белгілі. Сайрағыш құстардың [[морфология]]лық белгілері жағынан айырмашылығы болғанымен, [[анатомия]]лық құрылымы жағынан бірдей. Бұлардың негізгі ерекшелігі — көмейінің төменгі бөлігінде дыбыс шығаратын органының құрылысы өте күрделі, сондықтан сан алуан үн шығарып, сайрайды. Сайрағыш құстар Жер шарында кең тараған (тек [[Антарктида]]да ғана кездеспейді), 57 тұқымдасы, 5 мыңнан астам түрі белгілі. [[Қазақстан]]дағы 200-ден астам сайрағыш құстардың 190-ға жуық түрі республика жерінде ұя салады, [[бозторғай]], [[қарлығаш]], [[бұлбұл]], [[мысықторғай]], [[шөже шымшық]], [[көктеке]], [[сарыторғай]], [[самырсын]], [[қараторғай]], [[шақшақай]], т.б. құстар тобы белгілі. Сайрағыш құстардың көру мүшелері жақсы дамыған, жақсы естиді, бірақ иіс сезу мүшесі нашар дамыған. Әсіресе күрделі құрылысты ұя жасауы (мысалы, [[~~құрқылтай~~құрқылтайлар]], [[айқабақтар]], [[сандуғаштар]], т.б.) назар аудартады. Сайрағыш құстардың өмір сүру ұзақтығы олардың дене мөлшеріне байланысты, мысалы, қарғалар орта есеппен 69 жыл, ал ұсақ торғайлар 11 — 25 жыл тіршілік етеді. Сайрағыш құстардың көптеген түрі ағаш зиянкестерін жеп пайда келтіреді, бақтарда әсемдік үшін жерсіндіріледі, қолда да ұсталады. Сондай-ақ, өсімдіктердің, әсіресе жеміс ағашының тұқымын таратудағы пайдасы ерекше.<ref>Қазақ энциклопедиясы, 7 - том</ref> ▲== Пайдаланылған ~~әдебиеттер:~~әдебиет == <references/> [[Санат:Торғайтәрізділер]] [[als:Singvögel]]

Сайрағыш құстар: Нұсқалар арасындағы айырмашылық