Ион: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш Бот: Мына үлгі өзгертілді: Stub:Геология
шӨңдеу түйіні жоқ
1-жол:
[[Сурет:Pyrimidinium ion.png|200px|thumb|right]]'''Ион''' (грек. iоn – жүріп келе жатқан) — кристалдардың дербес бөлігі ретінде немесе ерітінді құрамында, кейде [[газ]] түрінде ұшырасатын он ([[катион]]) немесе теріс ([[анион]]) зарядталған [[атом]] (кешенді ион, яғни атомдар тобы).
[http://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%B3%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B0 Иондар] – [[атом]]дар немесе химиялық байланысқан атомдар тобы электрондарын жоғалтып немесе сырттан электрондар қосып алғанда пайда болатын электрлік зарядталған бөлшектер. «Иондар» терминін 1834 ж. ағылшын физигі [http://journal.pspu.ru/articles/25-opyt-m-faradeya М.Фарадей] (1791 – 1867) енгізген. Бөлшектерден электрондарды бөліп алу энергия шығынын қажет етеді, бұл энергия шығыны иондалу потенциалы деп аталады, ал электрондар қосылғанда энергия бөлінеді. Оң зарядты Индарды катиондар, ал теріс зарядты Иондарды аниондар деп атайды. Иондар газдарда молекулалардың (атомдардың) энергиясы жоғары бөлшектермен соқтығысуы кезінде (фотоиондалу кезінде), иондауыш сәулелер әсерінен не күшті электр өрісінің әсерінен, ал ерітінділерде еріген заттың диссоциациялануынан пайда болады. Сілтілік және сілтілік-жер металдары катиондарын биологиялық мембраналар арқылы тасымалдайтын органик. заттарды ионофорлар деп атайды. Ионофорлар биохимияда Иондардың тасымалдануын реттейді. [[Химия]]да Иондар экстракциялауда, мембраналық катализде, техникада [http://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%B3%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B0 электрод] жасауда қолданылады.
 
==Ионданғыштық потенциалы==
Иондану потенциалы мөлшерінің ион радиусы мөлшеріне қатынасымен өлшенетін ион төңірегіндегі [[өріс күші]].
9-жол:
===Иондану потенциалы===
Бейтарап атом құрамынан бір немесе бірнеше электрондарды жұлып алуға, сөйтіп оны оң зарядталған ионға яки катионға айналдыруға жеткілікті [[энергия]] мөлшері. Заттардың электронды қабаттарының құрылыс ерекшелікгерін ескере отырып, бір-бірімен байланыстағы атомдардың иондану потенциалын өзара салыстыру осы заттарға тән химиялық байланыстар табиғатын шамалауға мүмкіндік береді. Иондану потенциалы түсінігін ионданғыштық потенциалы және иондық потенциал түсініктерімен шатастыруға болмайды.
===Иондану жұмысы==
Иондану жұмысы - электронды атомнан немесе молекуладан оның олармен өзара әсерін есепке алмауға болатын кашыктыққа бөліп шығаруға жұмсалатын энергия.<ref>Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Физика / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д,, профессор Е. Арын – Павлодар: С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті, 2006. ISBN 9965-808-88-0</ref>
==Иондық потенциал==
65-жол:
[[jv:Ion]]
[[ka:იონი]]
 
[[kk:Ион (электроника)]]
[[ko:이온]]
[[la:Ion]]
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Ион» бетінен алынған