Амур: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш r2.7.1) (Боттың үстегені: az:Amur çayı
ш Бот: Санат:А дегеннен аластатты
1-жол:
[[File:Amurrivermap.png|thumb|right|Амур өзені]]
'''Амур ''' (монғол. Хара-Мурэн — Қара өзен, қытайша Хейлунцзян — Қара аждаhа өзені)— Шығыс Азиядағы өзен. А. өз-нің алабы 3 мемлекеттің (Ресей, Қытай, Монғолия) жерінде орналасқан. Алабының ауд. 1855 км2. Өзен бастауы Шилка мен Арғын өз-дерінің қосылған жерінен басталады. Охот т-ндегі Сахалин шығанағына құяды. А-дың ұз. 2824 км, ал Арғын бастауынан (Хайлар) есептегенде 4400 км. Өзеннің гидрографиялық желісіне 10 мың өзен және 61426 көл кіреді. Аңғараның құрылымдық ерекшеліктеріне қарай Жоғарғы Амур (ұз. 900 км), Орта Амур және Төменгі Амур телімдеріне бөлінеді. Өзен жаздық, күзгі муссондық және жазғы-күзгі жаңбырлар негізінде толығады. Ең төменгі деңгейі қыс аяғында байқалады. Мұзы көкек — мамыр айларында ериді. Көктемде сең жүру кезінде су деңгейін 15 м биіктікке дейін көтеретін мұзбөгет пайда болады. Кейде күшті нөсерден соң А-дың орта және төм. ағысында ені 10-25 км-ге жететін, ұзақтығы 60-70 күнге созылатын су жайылу (басу) құбылысы байқалады. А-дың көпжылдық орташа ағыны сағасында 10800 м3/сек-ке, ал Хабаровск тұсында 7549 м3/сек-ке жетеді. Арнасы ұзына бойына кеме жүруге қолайлы. Басты айлақтары: Благовещенск, Хабаровск, Амурдағы Комсомольск, Амурдағы Николаевск. А. гидроэнергет. ресурстарға бай. Алабындағы кішігірім өзендердің потенциалдық қуаты 45 млн. кВт-қа бағаланса, өнеркәсіптік қуаты 15 млн. кВт. Балықтың 99 түрі бар.

[[Санат:А]] [[Санат:қазақҚазақ ұлттық энциклопедиясы]]
 
[[af:Amoer]]
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Амур» бетінен алынған