Сәбит Дөнентаев: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
шӨңдеу түйіні жоқ |
|||
4-жол:
[[1894]] жылы [[Семей облысы (Ресей империясы)|Семей облысының]] [[Павлодар уезi]]нiң Ақсу болысында туған. Әкесі Дөнентай кедей еді. Руы Арғын ішінде Бәсентиін.
Қасымқажы Ертісбаевтың медресесін бітірген соң өлең жазу бастады. 1916 жылы 25 маусымның патша жарлығымен жасы 19 мен 43 арсындағы қазақ және басқа орыс емес "бұратана" атайтын халықтарының жігіттер майданға алынды. Солардың ара-сында Сәбит те болған. Екібастұздың көмір қазатын болды, кейін Рига қаласының өңірінде окоп, ор(траншея) қазған. 1917 жы-
лының Ақпан төңкерісінен кейін туған жеріне қайтты. Ақпан төңкерісін қолдап басқа [[Алаш]] азаматтарымен ұлт азаттық қоз-ғалысына қосылып, қазақ халқына автономия беруіне, халқының өмір деңгейі көтеруіне, өзгеріс пен дамуына шақырады. [[Семей]]де мұғалімдер семинариясында оқиды. Сол кезде [[Семей]] қазақтың ұлттық қозғалысының мәдени, саяси, рухани(идеологиялық) орталығына айналысады, [[Алашқала]] деп атайды. Семинария ше, зиялы азаматтар оқып бітірген білім орда-сына айналысады. Мұнда [[Жүсіпбек Аймауытов]], [[Мұхтар Әуезов]]тер оқыған, кейін семинариясын Шәкен Айманов да оқып бітіреді. Кеңес үкіметі орындаған соң, Сәбит Дөнентаев жаңа үкіметін қолдайды, ол қазақ халқына басқа халықтарымен тең құқықтарын береді, қарапайым шаруасының өмірін өзгереді, жесір-жетімдерінің қамын ойлайды деп сенеді. Мектептерде мұ-ғалім болып жұмыс істейді, үгіт-насихат жасайды, сауатсыздардың көзін ашады. Оңдай ағартушылар сол кезде керек еді, өз
уақытында [[Ахмет Байтұрсынов]], [[Міржақып Дулатов]] тағы басқалар мұғалім-ағартушы болып мектептерде сабақ берген.
Баянауылда сотта жұмыс істеген, кейін орнына [[Қаныш Сәтбаев]] келді. 1923 жылынан бастап, Семейдің "Қазақ тілі" газетін-
де жұмыс істейді. Қазақ әліппесі латын әрпінен құрастырғаны дұрыс деп ойлаған. Қалың малға тыйым салу үшін күресіп, әйелдердің тең құқыұтары үшін күресіне үлем қосқан. Әйелі - Қорлығайын Қожақызы байдың немересі еді.Сәбиттің әкесі
Дөнентай өмір бойы сол Мәннәнбайдың малын баққан. Мәннәнбайдың немересін қалың малсыз алып жұбайы қылған. Баласы
Мақсұт 1922 жылы қызылша болып қайтыс болған. Қызы Сәулет 1924 жылы Павлодар облысының Құркөл ауылында туған.
Ақын-демократ, қаламгер, мұғалім-ағартушы, қоғам қайраткері Сәбит Дөнентаев 1933 жылының әі мамырында қайтыс болған.
== Шығармашылығы ==
| |||