Уикипедия

Байқоңыр (қала): Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Тарихын шолу
← Ескірек өңдемеЖаңарақ өңдеме →
Content deleted Content added
VisualWikitext
Өңдеу түйіні жоқ
инфобоксын ауытыру
1-жол:
{{otheruses|Байқоңыр}}
{{ЕМ
<!-- Infobox begins -->{{Infobox City
|official_nameстатусы = Байқоңырқала
|nickname қазақша атауы = Байқоңыр
|motto шынайы атауы =
|жағдайы = Республикалық маңызы бар қала
|image_skyline = Baykonur sity Gagarin prospect Leninsk stella 2005.jpg
|imagesizeел = Қазақстан
|image_captionелтаңба = БайқоңырBaikonur көрінісіseal.png
|image_flagту =
|елтаңба сипаттамасы =
|image_seal = Baikonur seal.png
|image_map ту сипаттамасы =
|mapsize елтаңба ені = 150
|ту ені = 150
|map_caption = Байқоңыр Қазақстанда орналасуы
|lat_dir =N |lat_deg =45 |lat_min =37 |lat_sec =
|pushpin_map = Kazakhstan
|lon_dir =E |lon_deg =63 |lon_min =19 |lon_sec =
|pushpin_label_position = bottom
|CoordAddon = |type:city(70000)_region:KZ
|pushpin_mapsize = 280
|ел картасының өлшемi = 300
|subdivision_type = [[Ел тізімі|Елі]]
|аймақ картасының өлшемi =
|subdivision_name = [[Қазақстан]]
|аудан картасының өлшемi =
|subdivision_type1 =
|subdivision_name1аймақ түрі =
|subdivision_type2аймағы =
|subdivision_name2кестедегі аймақ =
|leader_titleаудан түрі =
|leader_nameауданы =
|established_titleкестедегі аудан =
|established_dateқауым түрі =
|area_magnitudeқауым =
|area_total кестедегі қауым =
|area_land ішкі бөлінісі =
|area_water басшының түрi = Әкімі
|area_water_percentбасшысы =
|area_urban құрылған уақыты = 1955
|area_metro алғашқы дерек =
|бұрынғы атаулары = Ленинск (1996 дейін)
|population_as_of = [[2010]] ж.<ref>[http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F/03_2010-%D0%91-15-07-%D0%9A.rar Численность населения городов РК]</ref>
|population_noteстатус алуы = 1965
|жер аумағы = 57
|population_total = 37 096
|population_densityбиiктiктiң түрi =
|орталығының биiктігі = 100
|population_metro =
|климаты =
|population_density_metro_km2 =
|population_urbanресми тілі =
|timezoneтұрғыны = Астана59 уақыт452
|utc_offsetсанақ жылы =+6 2008
|timezone_DSTтығыздығы =
|utc_offset_DSTшоғырлануы =
|ұлттық құрамы =
|latd=45 |latm=37 |lats= |latNS=N
|конфессионалдық құрамы =
|longd= 63 |longm=19 |longs= |longEW=E
|elevation |этнохороним =
|phone_codeуақыт белдеуі = =+7 336226
|websiteDST =
|footnotes телефон коды = +7 73622
|почта индекстері = 468320-710501
}} <!-- Infobox ends -->
|автомобиль коды = 94RUS
|идентификатор түрі =
|сандық идентификаторы =
|ортаққордағы санаты = Baikonur city
|сайты = http://www.baikonuradm.ru/index.htm
|сайт тілі = kz
|сайт тілі 2 = ru
|сайт тілі 3 = en
}}
 
[[Сурет:Baikonur from top 2002.jpg|right|thumb|270px|Байқоңыр төңірегінің ғарыштан көрінісі]]
'''Байқоңыр''' — Қазақстан [[Республикалық маңызы бар қала]]сы. Байқоңыр қаласы «[[Байқоңыр космодромы]]» мен бірге 2050 жылға дейін [[Ресей]]ге жалға беруліде.
 
'''Байқоңыр''' (1996 жылға дейін [[Ленинск]] қаласы) — [[Қызылорда облысы]]ның [[Қармақшы ауданы]]ндағы [[қала]]. [[Төретам]] темір жол станциясынан батысқа қарай 2 км жерде, [[Сырдария]] өзенінің оң жағалауында, [[Тұран]] жазығының қуаң белдемінде орналасқан. Тұрғыны 53 мың адам (1997). Қаланың іргесі 1955 жылы [[Байқоңыр]] [[ғарыш]] алаңын салуға байланысты қаланған. 1960 жылы қаланың тұрғыны 40 мыңға, ал 1975 жылы 74 мыңға жетті. Климаты тым континенттік. Қысы суық, жазы ыстық әрі қуаң. Қаңтардың көпжылдық орташа температурасы –11ӘС, кейбір күндері -35ӘС-қа төмендейді; шілдеде 26ӘС, кейбір күндері 45ӘС-қа дейін көтеріледі. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері 100 мм шамасында. Байқоіырдың жер қыртысы палеоген кезеңінің құмтасты және тақтатасты жыныстарынан түзілген. Оның бетін [[Сырдария]] аңғарының шөгінділері жапқан. Шалғынды-боз және бозғылт құмдақты топырағында баялыш, күйреуік, жусан, сораң шөптесіндер басым. Бірнеше мың га жерді алып жатқан қала ұзақ жылдар бойына “аса құпия” нысан болып саналды. Жергілікті тұрғындар да, әскери мамандар да қаланы “10-алаң” деп атап келген. Ал қалаға іргелес жатқан “Крайний” әуежайы мен көптеген шаруашылық мекемелері және Төретам т. ж. ст. “9-алаңға” кіреді. Қалада Мәскеу авиация институтының филиалы, электр техникалық колледжі, ірі есептеу орталығы, әскери аурухана, емхана, әуежай, электр станциясынан, сыра зауыттары, түрлі мәдениет ошақтары, көптеген сауда, тұрмыс қажетін өтейтін кәсіпорындар жұмыс істейді. Байқоіыр қаласының орталық алаңына бас конструкторлар С.П. Королев пен М.Г. Янгельдің ескерткіштері, сондай-ақ, тұғырға С.П. Королев құрастырған ғарыш кемесі орнатылған. Қаланың демалыс саябағында ракеталарды сынақтан өткізу кезінде қаза болғандардың (200-ден астам) бауырластар зираты, ғарышты зерттеу тарихы музейі бар. Байқоіыр қаласы мен ғарыш алаңына қажетті құрал-жабдық, техника, құрылыс материалдары, т.б. заттар [[Төретам]] темір жол станция арқылы жеткізіледі. Қала инфрақұрылымына енетін көптеген кәсіпорындар мен мекемелер Байқоңыр ғарыш алаңымен бірге 1993 жылы [[Ресей Федерациясы|Ресей Федерациясына]] 20 жылға жалға берілді. <ref> Қазақ энциклопедиясы, 2 том; </ref>
 
==Пайдаланылған әдебиет==
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Байқоңыр_(қала)» бетінен алынған