[[FileСурет:Carassius carassius.jpg|thumb|Мөңке балығы]]'''Мөңке''' (''Carassіus carassіus'') – тұқы тұқымдасына жататын балық. [[Қазақстан|Қазақстанда]]да [[Жайық]], [[Жем]], [[Ырғыз]], [[Торғай]],[[Нұра]], [[Ертіс]] өзендерінің су алабында кездеседі. Өзен, көл тартылғанда, не су қатқанда 70 см-ге дейін су түбіндегі лайға көміліп, қатты суықтан не ыстықтан сақтанады. Ұзындығы 35 – 38 см-дей, салмағы 2 кг-дай. Мөңкенің бүйірі алтын сияқты сары түсті, жүзбе қанаттары қызыл-қоңыр, ал арқасы қара түсті болады. Қабыршағы тегіс. Жыныстық жағынан аналығы 3 – 4, аталығы 2 – 3 жасында жетіледі. [[Уылдырық|Уылдырығын]] (300 мыңдай) мамыр – маусым айларында су температурасы 17 – 18º °C болғанда су түбіндегі шөп арасына шашады. Бұлар негізінен [[зоопланктон|зоопланктонмен]]мен, [[зообентос|зообентоспен]]пен және өлексемен ([[детрит|детритпен]]пен) қоректенеді. Қорек ретінде өсімдікті сирек пайдаланады. Мөңкенің кәсіптік маңызы бар.<ref>Қазақ энциклопедиясы </ref><ref name="source1">Қазақстан энциклопедиясы, VI-том</ref>
Мөңке балық - тұщы су тұқы балықтар туысына жатады. Ұз. 45 см, салмағы 3 кг. Арқасы қара-қоңыр, денесінін екі жағы алтын түстес, жыныстық жетілуі 4-5 жылға созылады. Өсімталдығы, 300 мың уылдырық шашады. Планктонмен, жәндіктер дернәсілдерімен, өсімдікпен ректенеді. 2 түрі бар: алтын мөңке және бозша мөңке. Еуразия қоймаларында таралған. <ref>Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: [[Биология]] / Жалпы редакциясын басқарған профессор Е. Арын – [[Павлодар]]: [[2007]] - 1028 б. ISBN9965-08-286-3</ref><ref>Шаңырақ : Үй-тұрмыстық энциклопедиясы. Алматы : Қаз.Сов.энцикл.Бас ред., 1990 ISBN 5-89800-008-9</ref>
