Монтмориллонит: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
ш «Himmmmiia.jpg» деген аластатылды, бұны Ортаққордың қатысушысы Martin H. жойған, себебі: Removal of uploads from commons:User:Ekontai: images grabbed from elsewhere |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
1-жол:
{{Infobox mineral
==Монтмориллонит==▼
| name = Montmorillonite
| category = [[smectite]], [[Silicate mineral#Phyllosilicates|phyllosilicate]]
| boxwidth =
| boxbgcolor =
| image = Mineraly.sk - montmor.jpg
| imagesize =
| caption = A sample of montmorillonite (''unknown scale'')
| formula = (Na,Ca)<sub>0.33</sub>(Al,Mg)<sub>2</sub>(Si<sub>4</sub>O<sub>10</sub>)(OH)<sub>2</sub>·''n''H<sub>2</sub>O
| symmetry = Monoclinic prismatic<br/>[[H-M symbol]]: 2/m<br/>[[Space group]]: C2/m
| unit cell = a = 5.17 Å, b = 8.94 Å, c = 9.95 Å; β = 99.54°; Z = 1
| color = White, pale pink, blue, yellow, red, green
| habit = compact masses of lamellar or globular microcrystalline aggregates
| system = [[Monoclinic]]
| twinning =
| cleavage = [001] perfect
| fracture = Uneven
| tenacity =
| mohs = 1-2
| luster = Dull, earthy
| streak =
| diaphaneity = Translucent
| gravity = 1.7-2
| density =
| polish =
| opticalprop = Biaxial (-)
| refractive = n<sub>α</sub> = 1.485 - 1.535 n<sub>β</sub> = 1.504 - 1.550 n<sub>γ</sub> = 1.505 - 1.550
| birefringence = δ = 0.020
| pleochroism =
| 2V = Measured: 5° to 30°
| dispersion =
| extinction =
| length fast/slow =
| fluorescence=
| absorption =
| melt =
| fusibility =
| diagnostic =
| solubility =
| other =
| alteration =
| references = <ref name=HBM>[http://rruff.geo.arizona.edu/doclib/hom/montmorillonite.pdf Handbook of Mineralogy]</ref><ref name=Mindat>[http://www.mindat.org/min-2821.html Mindat]</ref><ref name=Webmin>[http://webmineral.com/data/Montmorillonite.shtml Webmineral data]</ref>
}}
'''Монтмориллонит''' (Францияның [[Вьенн]]а департаментіндегі [[Монтморийон]] қаласының атынан шыққан) – силикаттар класының [[минерал]]ы. Химиялық құрамы: (Na, K, Ca) (Al, Fe, Mg) [(Sі, Al)<sub>4</sub>O<sub>10</sub>] (OH)<sub>2</sub>*nH<sub>2</sub>O. Минералдың құрылымы үш қабатты пакеттен (текшеден) тұрады. Оның екі қабаты кремний-оттекті тетраэдрден құралған, олардың арасындағы алюминий катиондарынан тұратын үшінші октаэдрлі қабаты кристалдың тұрақтылығын қамтамасыз етеді. Пакет (текше) араларын су молекулалары Ca<sup>2</sup>+, Mg<sup>2</sup>+, Na+, K+, т.б. алмасу катиондары толтырады. [[Алюминий]]дің Fe<sup>3</sup>+, Cr<sup>3</sup>+, Ca<sup>2</sup>+, Mg<sup>2</sup>+, Zn<sup>2</sup>+, Cu<sup>2</sup>+, Lі+, т.б. [[катион]]дарымен алмасуынан Монтмориллониттің [[нонтронит]], [[керолит]], [[хризоколла]], [[бейделлит]], [[сапонит]], т.б. көптеген түрлері түзіледі. Монтмориллонит жасырын кристалды, топырақ тәрізді, тығыз массалы [[агрегат]]тар құрайды және ұсақ қабыршақтар түрінде кездеседі. [[Магма]]лық жыныстардың, олардың туфтарының, [[кальцийлі]], темірлі шөгінді жыныстардың жер бетінде, құрғақ климат жағдайында, сілтілік ортада үгілуінен, сазды жыныстардың шайылып екінші жерге тұнуынан пайда болады. Түсі ақшыл сұр, көкшіл ақ, қызғылт, кейде жасыл; Моос шкаласы бойынша қатт. 1 – 2,5; тығыздығы 1,8 г/см<sup>3</sup>. [[Кавказ]] таулары, [[Қырым]] түбегі, [[Түрікменстан]], [[АҚШ]], [[Жапония]], [[Франция]], т.б. елдерде Монтмориллониттің бірнеше кендері бар. [[Мұнай]] өнімдерін тазарту, [[сабын]] қайнату, [[резина]], қағаз, құрылыс материалдарын, тамақ өнімдерін тазарту, т.б. үшін қолданылады.<ref> Қазақша инцеклопедия 6 том 27 бет. </ref>
Line 10 ⟶ 51:
{{stub}}
{{wikify}}
[[Санат:химия]]▼
[[Санат:Алюминий минералдары]]
[[Санат:Магний минералдары]]
[[Санат:Натрий минералдары]]
[[Санат:Кальций минералдары]]
[[ca:Montmorillonita]]
[[cs:Montmorillonit]]
[[de:Montmorillonit]]
[[es:Montmorillonita]]
[[fa:مونتموریونیت]]
[[fr:Montmorillonite]]
[[it:Montmorillonite]]
[[he:מונטמורילוניט]]
[[hu:Montmorillonit]]
[[nl:Montmorilloniet]]
[[ja:モンモリロン石]]
[[pl:Montmorillonit]]
[[pt:Montmorillonita]]
[[sk:Montmorillonit]]
[[sl:Montmorijonit]]
[[uk:Монтморилоніт]]
[[vi:Montmorillonit]]
| |||