Биосинтез: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
ш Бот: Санат:Б дегеннен аластатты |
BolatbekBot (талқылау | үлесі) ш Robot: Fixing wiki syntax |
||
1-жол:
[[Сурет:Biosynthesis.jpg|thumb| right | ''[[Биосинтез]]''.]]
'''Биосинтез''' (био... және {{lang-el|snthesіs}} — қосылыс) — тірі организмдерде ферменттердің (биокатализаторлардың) әсерімен қарапайым қосылыстардан (CO<sub>2</sub>, H<sub>2</sub>O, NH<sub>3</sub>) органикалық күрделі заттардың ([[белок]], [[нуклеин қышқылдары]], [[полисахаридтер]]) синтезделуі; ағзалардағы биокатализаторлар, ферменттер әсерінен қарапайым заттардан күрделі органикалық қосылыстардың түзілуі.<ref name="name">Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Биология / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын - Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ. 2007. - 1028 б.
Биосинтез жүру үшін барлық (бактериялардан басқа) жасыл өсімдіктер мен цианобактерияларда фотосинтез процесі арқылы жиналатын Күн сәулесінің энергиясы қажет. Әрбір қарапайым организм көп клеткалы организмнің әрбір клеткасындағыдай өзіне қажетті затты синтездеп алады. Клеткадағы биосинтез жүру жағдайы оның генетикалық аппаратында сақталған тұқым қуалаушылық қасиетіне байланысты болады. Организмнен тысқары өтетін биосинтез микроорганизмдердің қатысуымен [[антибиотиктер]], [[гормондар]], [[витаминдер]], [[амин қышқылдары]] және [[Ақуыз|белоктар]] алудың өнеркәсіптік әдісі ретінде кеңінен қолданылады. Жер шарындағы барлық өсімдіктер жылына 580 млрд. т (оның ішінде мұхиттарда 270 млрд. т) органикалық заттар түзеді. Ол үшін өсімдіктер ауадан 650 млрд. т көмірқышқыл газын, топырақтан 5 млрд. т азот, 1 млрд.т фосфор және 10 — 15 млрд. т минералдық заттарды сіңіріп, атмосфераға 350 млрд. т оттекті бөліп шығарады. Өсімдіктер түзетін органик. заттардың арқасында жер бетіндегі тіршілік тоқтамай жүре береді.<ref name=”source1”> “Қазақ Энциклопедиясы”, II-том </ref>
| |||