Марафон шайқасы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

'''Марафон шайқасы''' —[[Грек]]-[[парсы]] соғыстарындағы (б.з.б. 500 — 449 ж.) басты шайқастардың бірі. Б.з.б. 492 ж. көктемде [[Ахемен әулеті]]нің өкілі [[Дарий І]] [[патша]] [[Мардония]] қолбасшы бастаған әскерді Грекияны жаулап алуға аттандырды. [[Афон мүйісін]]дегі қатты дауыл кезінде парсылар 300-дей кемесінен айырылып, кері қайтуға мәжбүр болды. Парсылар бұл жолы Фракияны басып алумен шектелді. 490 жылы көктемде қолбасшылар [[Датис]] пен [[Артаферн]]нің басшылығымен парсы әскерлері теңіз жолымен Грекияға жаңа жорыққа аттанды. Парсылар [[Эгей теңізі]]ндегі [[Родос]], [[Наксос]] және [[Делос]] аралдары арқылы [[Эвбея]] аралына жетті. Аралды басып алған парсы әскері Афиныдан солтүстік-шығысқа қарай 40 шақырымнан аса қашықтықта орналасқан [[Марафон жазығы]]на келіп түсті. [[Марафон шайқасы]] 13 қыркүйек күні басталды. [[Мильтиад]] бастаған [[Афины]] және [[Платея]]лық грек әскерінің (11 мың адам) негізгі бөлігі жазыққа енер тұста әскери сапқа (фалангаға) тұрғызылды. Таудың орманды сілемдері мен арнайы тосқауылдармен қоршалған шептің қос қанатына парсы атты әскеріне тойтарыс бере алатын үздік, жақсы қаруланған жауынгерлер орналасты. Гректер кемелерден түскен парсы әскерлеріне (20 мыңдай адам) қарсы шабуыл жасады. Бірақ парсылардың жаяу садақшылары шабуылға тойтарыс беріп, гректер шебін осал тұсынан бұзып өтті. Бұл кезде гректердің таңдаулы жасақтары қос қанаттан парсының атты және жаяу әскеріне күйрете соққы беріп, орталықта шабуылдаған жауды ығыстыра бастады. [[Парсылар]] теңізге қарай шегініп, қашуға мәжбүр болды. Сөйтіп, гректер аздаған шығынға ұшырай отырып, күші басым жауды жеңіп шықты. Жеңісті хабарлау үшін Афинаға сүйінші сұрауға жіберілген [[жауынгер]] қалаға тоқтамай жүгіріп жетіп, қуанышты жеткізісімен өліп кеткен. Жауынгердің құрметіне, 1896 жылдан бастап [[Марафондық жарыс]] олимпиада бағдарламасына енгізілді.