Іштен жану қозғалтқышы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
ш Бот: Санат:П дегеннен аластатты |
|||
8-жол:
ISBN 5-89800-123-9</ref>
== Іштен жанатын қозғалтқыштардың негізгі элементтері==
Қозғалтқыш, мына негізгі бөліктерден тұрады: айналшық - бұлғақ механизмдерден (піспектен, бұлғақ, иілмелі біліктен және сермерден); қозғалтқыш корпусынан (ірге тас рамасы подшипнигімен, картерден, цилиндірлі блок толкесімен және цилиндірлік қақпақпен); газ бөліп таратушы механизмнен (бөліп таратқыш біліктен, шестернадан, қақпақшадан, көлдектен, итерушіден және басқалары); қоректендіруші жүйелерден, (отын бактарынан, сүзгіштерден, отын сұйық сорғыштарынан, бүріккіштерінен, карбюратордан, отын жүргізгіштерден және басқаларынан); майлаушы жүйелерден және салқындатқыш және қосымша құрылғылардан.
Піспек - қозғалтқыштың, ең жауапты торабы. Ол, едәуір механикалық және жылулық жүктемеге ұшырайды, сондықтан, жанушы камераны мұқият нығыздауы тиіс және оның табанынан жылуды алып кетуін қамтамасыз етуі керек. Піспекке, газ күшінің әрекеті, бұлғақ мен иілмелі білікке беріледі.
1 суретте, тронкты қозғалтқыштың піспектері көрсетілген. Піспектің негізгі бөліктеріне жататыны, табанының басы: юбка (тронк), піспектің төменгі бағыттаушы бөлігіне, бобышка жатады, оның тесіктеріне піспекті саусақ орналасқан. Піспек табанының пішіні, қозғалтқыш типіне байланысты. Карбюраторлы және қос камералы дизельдердегі піспек табаны, әдетте, жазық болады (1, а-сурет). Бір камералы дизельдердің табанының пішіндерін, отын ағыншасының пішініне сәйкестендіріліп жасалынады.
2-сурет. Піспекті шығыршық және қанау.
Піспектің герметикалығын қамтамасыздандыру үшін, әдетте. шойынды кесілген нығыздаушы сақинаны 2, орналас-тырады. Піс- пекті сақинаны шығыршықты қанауға орналастырады (26.2 сур.).
Піспектің жылуы кезінде, маймен, цилиндр қабырғасын майлайды да, сүйық сорғыш шығыршығы әрекеті эсерінен, үмты- луынан - қанаумен, олар жылжып жэне майды төменнен жоғары қотарылғаннан кейін - жағушы камераға түседі.
Осыны болдырмау үшін, май жинап алушы шығыршықты қолданады, оның орналасуы, не тікелей нығыздаушысының астына (компрессионды) шығыршықпен немесе піспектің төменгі бөлігіне
орналастырады. Піспектің, шығыршықтан төмен өткен кезінде '26.3 сур.), өзінің төменгі жақтауымен 1, цилиндр қабырғасынан майды түсіреді де, ол қанау 3 бойынша, ағып жэне тесік 2, арқылы піспек ішіне және картерге ағады.
Жоғарғы жүріс кезінде, шығыршық май сынасына қалқып шығады.
Піспекті саусақтың атқарар қызметі - қозғалтқышты піспек- пен шарнирлі қосылыс жасауға арналған. Піспекті саусақ, қал- қымалы жэне бекітілген түрде болады. Қазіргі кездегі қозғалт- қыштарда, негізінен қалқымалы саусақты қолданады.
Олардың, өсті жылжуын, серіппелі шығыршық шектейді (26.1, а-сур.) немесе алюминийлі бүқтырманы (26.1, б-сур.) қолданады.
Булгақ (26.4 сур.) жоғарғы (піспекті) 1 жэне төменгі (айнал- шықты) 3 бүркеншіктен және стердень 2 түрады. Ол піспектен иілмелі бөлікке күш береді. Піспекті саусақ үшін, жоғарғы бүркен- шікке қола төлкені орналастырады.
Бүлғақтың жоғарғы бүркеншігіне ажырамайтын қылып, төменгісін - ажырайтын қылып жасайды. Бүлғақтың, төменгі бүр- кеншегінің жартысын иілмелі білікпен жалғастырып, антифрикция- лы металмен қабат-қабат төсенішпен орап орнатады. Бүлғақ өзегі дөңгелек немесе қоставрлы қима түрінде болады.
Қозгалтцыштың иілмелі білігі (26.5 сур.) іргелі 1 жэне бұлғақты 2 мойынмен жэне ұртынан 3, түрады. Қозғалтқышты.:- жүмысы кезінде, иілмелі газ күшінің қысымымен, инерция күшіме:-: жэне айналу бүрышы моментпен жүктемеленеді.
Біліктегі инерциялы күштің әрекетін азайту үшін қарсь: салмақты орнатуы мүмкін. Иілмелі білікпен түтынушыға жүктемен: беруінен басқа, реттеушінің бөліп таратушы бөлігін айналдыруын. сүйық сорғыштарды жэне басқа да қосымша механизмдерді жүмьк істеуін жүргізеді.
Көп цилиндірлі қозғалтқыштардың білік индерінің аралык бүрышын, жеке цилиндірлердің үшқындарының кезектілігін, есепке ала отыра орындайды, жүріс, бір қалыптылығын жэне ең жақсы түріндегі инерциялы күштердің теңгерілгіштігімен жасалынады.
Төрт тактылы қозғалтқыштардың корпусы (26.6 сур.), цилин- дір блоктарынан 5, олар анкерлі байланыстың көмегі арқылы, кар- термен 2, қосылысқан жэне шпилькамен 3 қүрастырылған, картер 2, ірге тасты рамамен бірге қүрайтын жэне түғырық - май жинау- шымен 1 бірге орналастырылады. Блокқа, цилиндірлі гильза пресс- тенген 4. Гильза мен цилиндір қабырғасының аралық кеңістігін, сулы салқындатқыш көйлек (сулы гильза) атқарады. Іргелі подшип- ник 8, картердің көлденең бөлігіне орналасқан, цилиндірлі блоктың, сол жағында бөліп таратушы бөлігі 7 жэне сыртқа шығарушы және кіргізуші клапандар жетегінің механизмдері орналасқан. Цилиндір қорабының қақпағын бекіту үшін шпилька 6 орналасқан.
Газды, бөліп таратушы механизм, қозғалтқыштағы эрбір, жүмысшы циклындағы, клапанның ашылуын жэне жабылу уақы- тын қамтамасыздандырады. Газды бөліп таратушы механизм- дердің, екі типін ажыратады: клапанның жоғарғы жағында орнала- суы (26.7, а-сур.) - цилиндр қақпағы қақпақшада орналасқан жэне қақпақшаның төменгі жағында орналасқанында (26.7, б-сур.), қақпақшалар, цилиндр блогында орналасқан жағдайында.
Дизельдің қоректендіруші жүйелеріне, отынды айдамалаушы сүйық сорғыш жеткізеді, қатқыл жэне жүқа сүзгімен отын тазалау. циркуляциялау жүйесіндегі қысым реттеуші, отын сүйық сорғы- шының, жоғарғы қысымдысы және олардың атқарар қызметі төмен- дегідей: белгіленген моменттегі, отынды цилиндірге дозалап беруге арналған жэне бүріккіштің тозаңдатуын жэне сығушы калоранын көлемі бойынша, отынды бір қалыпты бөліп тарату жүргізеді.
26.8 суретте, отынды, айдамалаушы сүйық сорғыш типі көр- сетілген. Жүдырықшалы валик 1, қозғалтқыштың иілмелі білігімен айналдырылу жүргізіледі. Валиктің айналуы кезінде, жүдырықша 2, итеруші роликке 3 қуалап жетеді де, плунжер 5 жоғары жыл- жытады. Плунжердің кері қозғалысын, серіппе 4 орындайды. Плун- жер, гильзеге нығыз қиыстырылғанда, онымен жыйынтықтығын қүрайды, оны, қос плунжерлі деп атайды. Сүйық сорғыштың жоғарғы бөлігінде айдамалаушы клапан 7 орналасқан.
==Пайдаланылған әдебиет==
<references/>
Line 16 ⟶ 47:
[[Санат:Жылу техникасы]]
[[Санат:
[[af:Binnebrandenjin]]
| |||