Көмірсутек: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
шӨңдеу түйіні жоқ |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
1-жол:
[[Сурет:Methane-3D-balls.png|thumb|[[Метан]]ның (CH<sub>4</sub>) моделі. Ортасындағы - көміртек атомы, айналасындағы - сутек атомдары.]]
'''Көмірсутектер''' - [[молекула]]лары [[көміртек]] пен [[сутек]] [[атом]]дарынан тұратын [[органика]]лық қосылыстар. Құрамына байланысты көмірсутектер ациклды, алициклды және ароматты қосылыстарға бөлінеді. Химикалық қасиеттері мен құрылысы ұқсас, ал молекулалар құрамы бойынша айырмашылығы бір не бірнеше CH<sub>2</sub> тобы болатын қосылыстарды гомологтар деп атайды, олар гомологтық қатар түзеді. Мысалы, [[қаныққан көмірсутектер]]дің гомологтық қатары. Бұл қатардың бірінші мүшесі – [[метан]], одан соңғылары – бір-бірінен айырмашылығы CH<sub>2</sub> тобы болатын гомологтық қатар мүшелері. Қалыпты жағдайда 1-ден 4-ке дейін көміртек атомдары бар қаныққан көмірсутектер – газдар, 5-тен 17-ге дейін сұйықтар, ал көміртек атомдарының саны 17-ден көптері – қатты заттар. Көмірсутектердің көбі түссіз. Оның негізгі табиғи қоры – [[мұнай]]. Мұнай құрамында 23 – 63%-ға дейін парафиндер, 29,72% шамасында нафтендер, 2 – 16%-ға дейін ароматты көмірсутектер болады. Төменгі алкандар (негізінен, метан) – [[метан]], [[этан]], [[пропан]] – [[Табиғи
|