|
'''Огайо''' - бұл штат [[АҚШ]]дата. Онда 11,5 миллион адам тұрады. Огайоның ең үлкен қаласы мен астанасы Колумбус атыладыаталады. Басқа үлкен қалалар КлевландКливленд және Синсиннати атылады. 1803 жылда,жылы Огайо АҚШныңАҚШ-тың он жетінші штатштаты басталдыболды. Огайо "Букай Штат" та(каштан штат) деп те атыладыаталады, себебі осы жерде көп букайкаштан ағашағашы бар. ОгайоданОгайоның адамадамдары да "букай" атыладыдеп аталады.
[[Сурет:Map of USA OH.svg|thumb|right]]
== ГеографияГеографиясы және КлиматКлиматы ==
Солтүстікта, КөлСолтүстікте Ири Огайоғакөлінің 502жағалауында км көлОгайо жағасы502 км бередіжалғасады. Огайоның онтүстік шекарасы - Огайо Өзеңөзені. Басқа маңызды өзеңдерөзендер - Куяхога өзеңөзені, Үлкен Миами Өзеңөзені, Mауми Өзеңөзені, Мускингум Өзеңөзені, жене Сиото Өзеңөзені атыладыаталады. ОгайоОгайоның ыңғалыклиматы continental климатылғалды, барконтиненталды. ЖаздарЖазы әдетте ыстық пенжәне ыңғалыылғалды болады, ал қыстарқысы салкынсалқын немесе суық болады. Огайо, орташа жауын-шашын баршашынды. КөлИри Ирикөлінің жанында қатты қар болады - сол жер "Қар-белбеу" атыладыаталады. Ең жоғары градус 45° (1934 жылда) болдыболады, ал ең төмен градус -39° (1899 жылда) болды.
Огайода көп жолжолдар бар, женежәне үш үлкен халықаралық әуежай бар: "Клевланд Хопкинс Халықаралық ӘуежайӘуежайы" Клевландда, "Порт Колумбус Халықаралық ӘуежайӘуежайы" КолумбусдаКолумбуста, and "Дайтон Халықаралық ӘуежайӘуежайы" Дайтон қаладақаласында да барорналасқан.
[[Сурет:Map of Ohio NA.png|thumb|215px|right|Карта Огайо]]
== ТарихиТарихы ==
Ең бірінші Огайо сайда тұратын адам көшпелі адам болды. Мынау көшпендіКөшпенді халық, біздің жыл санауымыздан бұрынғы 13,000BC000 жылдажылы осы жерге келді. Олар 1,000 BC жыл бұрын кеткен. 900 BC жылда, сарт адам келді, Адена халық атылады. Адена халық ауылда турады, бұғы аулады, жүгері, көкөніс, мен "сол-гул" өсімдік егді. 100 BC жылда Хопуел Халық келді, шым төбелер құрылді. Хопуел Халық 600 жылде кетті. Басқа тарихиның кезінде Огайода тұратын адам да бар: Миами, Уайандот, Делауар, Шауни, Оттауа, жене Ири халық атылады.
18нші бекте, Еуропадан француз адам Огайога келді, аң терісіні сата басталды. Соғысдан кейін, Француз ел 1752 жылда Огайо аумақ Англияға берді. АҚШның Револуциясыдан кейін, Англия 1783 жылда Огайо аумақ АҚШға берді. 1803 жылда, АҚШның Президент Томас Джеферсон Огайон штат жасады. 1861дан 1865ға жылда, Огайо көп солдат АҚШның азамат соғысыға жіберді. Жеті АҚШның президент Огайода туған -- cондықтан, бұл штат "Президенттер Анасы" атылады.
|
