Гамета: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
шӨңдеу түйіні жоқ |
шӨңдеу түйіні жоқ |
||
3-жол:
[[Сурет:Sperm-egg.jpg|right|thumb|Сперматозоид пен аналық жыныстық жасуша.]]
[[Соматикалық жүйке жүйесі|Соматикалды]] жасушалардың басқа сорттармақтарымен салыстырғанда гаметалардың біркатар ерекшеліктері болады. Олардың ең бастысы — [[Ядро|ядродағы]] хромосомалардың гаплоидті жиынтығы, ол әрбір организмге тән зиготалардағы хромосомалардың диплоидті санының қалпына келуін қамтамасыз етеді. Шынымен, 23 [[Хромосомалар|хромосомалы]] жұмыртқа жасуша [[Сперматозоид|сперматозоидпен]] ұрыктанғанда, 46 хромосомасы бар зигота түзіледі. Ол адамдардың соматикалық жасушаларына тән. <ref>Сартаев А., Гильманов М. С22 Жалпы биология: Жалпы білім беретін мектептің қоғамдық-гуманитарлық бағытындағы 10-сыныбына арналған оқулық. — Алматы: "Мектеп" баспасы, 2006. ISBN 9965-33-634-2</ref>
'''Жыныстық жасуша''' ''({{lang-el|γᾰμετή}} — жар, {{lang-el|γᾰμέτης}} — жұбай)'' - [[жануарлар|жануарлардын]] және өсімдіктердің [[репродуктивті]] жасушасы тұқым қуу қасиетімен қамтамасыз етеді. Жыныс жасушалары - жануарлар мен өсімдіктер организмдерінде пісіп жетіліп, [[ұрықтану]] нәтижесінде жаңа дарақтардың дамуы мен оларға ата-анасынан [[тұқым]] қуалаушылық қасиеттерінің берілуін қамтамасыз ететін жасушалар. [[Жыныс]] жасушаларына: аналық жыныс жасушасы (жұмыртқа жасушасы — [[овоцит]]) және аталық [[жыныс]] жасушасы ([[сперматозоид]]) жатады.<ref> Биоморфология терминдерінің түсіндірме сөздігі/ - Алматы: "Сөздік-Словарь", 2009. ISBN 9965-822-54-9</ref>
[[Сурет:Sperm-egg.jpg|right|thumb|Сперматозоид және аналық жасуша (Оогамия).]]
Жыныстық [[жасуша]] туралы ата-анасының ұрпағы ақпараты көбінесе гаплоидты хромосомдары бар жинақтарға ие болады - қиын процесті [[гаметогенездер]]. Ұрықтану кезінде екі жыныстық жасуша [[диплоидты]] жиынтық [[хромосомa|хромосомaның]] зиготасын құрайды - ол жаңа ағзаның пайда болуының бастамасы. Морфологияда жыныстық жасушаның жыныстық процесінде бірнеше типтері бар: [[гетерогамия]] - (өзіндік гетероғомияға бөлшектенуі немесе [[анизогамия]] немесе [[оогамия]]) [[изогамия]] және [[зигогамия]].<ref>Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Биология / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын - Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ. 2007. - 1028 б. ISBN 9965-08-286-3</ref>
==Пайдаланған әдебиет==
<references/>
| |||