Черногориялықтар: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
ш Черногориялықтар дегенді Қаратаулықтар дегенге жылжытты |
шӨңдеу түйіні жоқ |
||
1-жол:
{{Ethnic group|
ЧЕРНОГОРИЯЛЫҚТАР, қаратаулықтар (өзд. атауы — црногорци) — [[Черногория]] [[мемлекет]]інің негізгі халқы. [[АҚШ]], [[Албания]], т.б. мемлекеттерде тұрады. Жалпы саны 700 мыңдай адам (2006). Антропол. жағынан үлкен еур. нәсілдің оңт. тармағына жатады. Оңт. славян тобындағы хорват-серб тілдерінің штокавск диалектісінде сөйлейді. [[Христиан]] дінінің [[православие]] тармағын ұстанады, аздап [[мұсылман]]дар да кездеседі. Жазуы кириллицаға негізделген. Ч-дың этн. тарихы 7 — 11 ғ-лардағы славян тайпаларынан бастау алады. 15 ғ-дан бастап олардан Ч. аздап оқшаулана бастаған. 1499 жылдан Осман сұлтандығының билігінде болды. Кейіннен Ч. тәуелсіздікке қол жеткізіп, [[князь]]дік, [[король]]дік биліктерді басынан кешірді. Ұзақ уақыт түрік, серб, т.б. халықтардың қол астында болғандықтан, Ч. олардың кейбір мәдени ықпалын сіңірген. Дәстүрлі мәдениеті серб, хорват халықтарына өте ұқсас. Ерте кездерден-ақ Ч. мал ш. мен егіншілікпен айналысады. Екі, кейде үш қабатты баспаналары тастан тұрғызылып, бірінші қабаты шаруашылық мақсаттарға пайдаланылған. “Кула” аталатын үй-қамалын салу ұзақ уақытқа дейін сақталып келді. Солт.-шығыстағы орманды алқаптарда ағаштан шатырлары екі не төрт жағынан жабылатын қима үйлер тұрғызылды. Ұлттық киімдері сан алуан. Ерлері — жейде мен шалбар, көкірекше, күртеше, кафтан, көлемі шағын дөңгелек бас киім, гетры, опанки (аяқ киім); әйелдері — туник тәрізді төсі ашық ұзын көйлек, көкірекше, юбка, алжапқыш, т.б. киімдер киген. Киімдері түрлі ұлттық ою-өрнекпен безендірілген. Дәстүрлі тағамдары сербтерге ұқсас. Басты тағамдары жүгері, картоп, бадана, капустадан дайындалады. Дастарқан мәзірінде ет көп қолданыла қоймағанымен, бұрындары Ч. қыста соғым сойған. Ауыз [[әдебиет]]і мен [[музыка]]сы дамыған.▼
|group=Montenegrins<br>Crnogorci<br>Црногорци
|image = [[Image:King Nikola of Montenegro 140x190.jpg|75px|Nicholas I of Montenegro]]<br>[[Image:Krsto Zrnov Popovic 140x190.jpg|75px|Krsto Zrnov Popović]][[Image:Miljanov 140x190.jpg|75px|Marko Miljanov]][[Image:Bundesarchiv Bild 102-00061, Elena von Montenegro 140x190.jpg|75px|Elena of Montenegro]]<br>[[Image:MirkoVucinic 140x190.jpg|77px|Mirko Vučinić]][[Image:Petrag Mijatovic1 140x190.jpg|78px|Predrag Mijatović]][[Image:Vito nikolic.jpg|69px|Vito Nikolić]][[Image:Jorge Capitanich -presidenciagovar - 9OCT07.jpg|80px|Jorge Capitanich]]
| caption = <div style="background-color:#fee8ab"></sup><small </br> [[Nicholas I of Montenegro]] · · [[Krsto Zrnov Popović]]</br> [[Marko Miljanov]] · [[Elena of Montenegro]] · [[Mirko Vučinić]] </br> [[Predrag Mijatović]] · [[Vito Nikolić]] · [[Jorge Capitanich]]
|pop=
|pop= 500,000 - 700,000{{Citation needed|date=September 2011}}
|popplace = {{Flag icon|Montenegro}}'''[[Montenegro]]''' '''278, 865'''<ref>{{cite web|url=http://www.monstat.org/userfiles/file/popis2011/saopstenje/saopstenje(1).pdf|title=Census of Population, Households and Dwellings in Montenegro 2011|date=July 12, 2011|accessdate=13 July 2011}}</ref>
|region1={{flagcountry|Turkey}}
|pop1=150,000 (estimated declared as having Montenegrin origin)
|ref1=<ref name="turkbcensus">[http://montenegrina.net])</ref>
|region2={{flagcountry|Serbia}}
|pop2=70,000 declared as Montenegrin(2002 census)
|ref2=<ref name="serbcensus">[http://webrzs.stat.gov.rs/axd/Zip/NEP1.pdf Official results of Serbia census 2002, Republic bureau of statistics])</ref>
|region3={{flagcountry|Italy}}
|pop3=50,000 (2004 census)
|ref5=<ref name="BiH population">[Official results from the book: Ethnic composition of Bosnia-Herzegovina population, by municipalities and settlements, 1991. census, Zavod za statistiku Bosne i Hercegovine - Bilten no.234, Sarajevo 1991.]</ref>
|region5={{flagcountry|Bosnia and Herzegovina}}
|pop5=10,071 (1991 census)
|region6={{flagcountry|Croatia}}
|pop6=4,926 (2001 census)
|ref6=<ref name="croatcensus">[http://www.dzs.hr/Eng/censuses/Census2001/Popis/E01_02_02/E01_02_02.html Official Results of Croatia census 2001, Central Bureau of Statistics of Croatia]</ref>
|region7={{flagcountry|Macedonia}}
|pop7=2,686 (2002 census)
|ref7=<ref name="makcensus">[http://www.stat.gov.mk/english/soopstenija_eng.asp?name=03.01 Official Results of Macedonia census 2002, State Staticistal Office of the Republic of Macedonia]</ref>
|region8={{flagcountry|Slovenia}}
|pop8=2,667 (2002 census)
|ref8=<ref name="slocensus">[http://www.stat.si/popis2002/en/rezultati/rezultati_red.asp?ter=REG&st=17 Official Results of Slovenia census 2002, Staticistal Office of the Republic of Slovenia]</ref>
|region9={{flagcountry|Albania}}
|pop9=2,000 to 2,500 (2000 census)
|ref9={{lower|<ref name=albsurvey>[http://www.coe.int/t/e/human_rights/minorities/2._framework_convention_(monitoring)/2._monitoring_mechanism/3._state_reports_and_unmik_kosovo_report/1._first_cycle/PDF_1st_SR_Albania.pdf State Report of Albania from CoE, PDF]</ref>}}
|region10={{flagcountry|Canada}}
|pop10= 2,370 (2006 census)
|ref10=<ref name="canadacensus">
[http://www12.statcan.ca/english/census06/data/highlights/ethnic/pages/Page.cfm?]</ref>
|region11={{flagcountry|Australia}}
|pop11=1,171 (2006 census)
|region12={{flagcountry|Brazil}}
|pop12= 800 (2006 census)
|region13={{flagcountry|Argentina}}
|pop13= 30,000 (2001 census)
|ref12=
|langs= [[Montenegrin language|Montenegrin]], [[Serbian language|Serbian]]
|rels= Majority [[Orthodox Christian|Orthodox Christianity]], sizeable [[Muslim|Islam]] and some [[Roman Catholic|Catholicism]]
|related=Other [[Slavs]], especially other [[South Slavs]]<br>[[Serbs]], [[Croats]], [[Bosniaks]] and [[Slovenes]] are the most related</small><ref>{{cite web
|url=http://www.ethnologue.com/show_family.asp?subid=373-16
|title=Ethnologue - South Slavic languages
|publisher=www.ethnologue.com
|accessdate=2011-02-08
|last=
|first=
}}
</ref>}}
▲'''Монтенегролықтар''', ЧЕРНОГОРИЯЛЫҚТАР, '''қаратаулықтар''' (өзд. атауы — црногорци) — [[Черногория]] [[мемлекет]]інің негізгі халқы. [[АҚШ]], [[Албания]], т.б. мемлекеттерде тұрады. Жалпы саны 700 мыңдай адам (2006). Антропол. жағынан үлкен еур. нәсілдің оңт. тармағына жатады. Оңт. славян тобындағы хорват-серб тілдерінің штокавск диалектісінде сөйлейді. [[Христиан]] дінінің [[православие]] тармағын ұстанады, аздап [[мұсылман]]дар да кездеседі. Жазуы кириллицаға негізделген. Ч-дың этн. тарихы 7 — 11 ғ-лардағы славян тайпаларынан бастау алады. 15 ғ-дан бастап олардан Ч. аздап оқшаулана бастаған. 1499 жылдан Осман сұлтандығының билігінде болды. Кейіннен Ч. тәуелсіздікке қол жеткізіп, [[князь]]дік, [[король]]дік биліктерді басынан кешірді. Ұзақ уақыт түрік, серб, т.б. халықтардың қол астында болғандықтан, Ч. олардың кейбір мәдени ықпалын сіңірген. Дәстүрлі мәдениеті серб, хорват халықтарына өте ұқсас. Ерте кездерден-ақ Ч. мал ш. мен егіншілікпен айналысады. Екі, кейде үш қабатты баспаналары тастан тұрғызылып, бірінші қабаты шаруашылық мақсаттарға пайдаланылған. “Кула” аталатын үй-қамалын салу ұзақ уақытқа дейін сақталып келді. Солт.-шығыстағы орманды алқаптарда ағаштан шатырлары екі не төрт жағынан жабылатын қима үйлер тұрғызылды. Ұлттық киімдері сан алуан. Ерлері — жейде мен шалбар, көкірекше, күртеше, кафтан, көлемі шағын дөңгелек бас киім, гетры, опанки (аяқ киім); әйелдері — туник тәрізді төсі ашық ұзын көйлек, көкірекше, юбка, алжапқыш, т.б. киімдер киген. Киімдері түрлі ұлттық ою-өрнекпен безендірілген. Дәстүрлі тағамдары сербтерге ұқсас. Басты тағамдары жүгері, картоп, бадана, капустадан дайындалады. Дастарқан мәзірінде ет көп қолданыла қоймағанымен, бұрындары Ч. қыста соғым сойған. Ауыз [[әдебиет]]і мен [[музыка]]сы дамыған.
[[Санат:
[[Санат:
[[Санат:Сербия халықтары]]
{{wikify}}
[[be:Чарнагорцы]]
[[bs:Crnogorci]]
[[bg:Черногорци]]
[[cs:Černohorci]]
[[de:Montenegriner]]
[[fr:Monténégrins]]
[[fy:Montenegrinen]]
[[ko:몬테네그로인]]
[[hr:Crnogorci]]
[[os:Черногориаг адæм]]
[[lt:Juodkalniečiai]]
[[hu:Montenegróiak]]
[[mk:Црногорци]]
[[nl:Montenegrijnen]]
[[ja:モンテネグロ人]]
[[pl:Czarnogórcy]]
[[pt:Montenegrinos]]
[[ro:Muntenegreni]]
[[ru:Черногорцы]]
[[sq:Malazezët]]
[[sk:Čiernohorci]]
[[sl:Črnogorci]]
[[sr:Црногорци]]
[[sh:Crnogorci]]
[[fi:Montenegrolaiset]]
[[sv:Montenegriner]]
[[tr:Karadağlılar (Slav)]]
[[uk:Чорногорці]]
[[zh:蒙特內哥羅人]]
| |||