Қазтәрізділер: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
шӨңдеу түйіні жоқ
шӨңдеу түйіні жоқ
20-жол:
'''ҚАЗ ТӘРІЗДІЛЕР''', жалпақ тұмсықтылар - су құстары отряды. Жер шарында кең тараған ([[Антарктида]]да ғана кездеспейді), әсіресе, [[Оңтүстік Америка]]да, [[Африка]]да, тропиктік аймақтарда және [[Аустралия]]да жиі кездеседі. [[Қазақстан]]да 16 туысы, 40 түрі бар. Басқа [[құс]]тардан айырмашылығы: мойны ұзын, құйрығы қысқа, аяғы 4 башайлы, алдыңғы үшеуі жарғақты келеді. Тұмсығы жалпақ, шеті жұқа, ұшында мүйізді түбіртік "тырнақшасы" болады. Кейбір түрлерінде (мыс., бейнарықта) жақ жиегін мүйізді тісшелер көмкереді. Қауырсындары қалың, тығыз, денесінің бауыр жағында мамық көп болады. Құйымшақ безі жақсы дамыған. Көбі суда жақсы жүзеді. Қ. т. сүңгуір құстар, көптеген түрі 40 м тереңдікке дейін сүңги алады, тағы бір ерекшелігі - суыққа (температура - 110˚С-қа дейін) төзімді ([[қаз]] бен [[үйрек]]). Салқын және қоңыр-жай аймақта кездесетін көп-теген түрі - жыл құсы. Ұя басу үшін наурыз - сәуір айларында ұшып келіп, қазан — қарашада жылы жаққа ұшып кетеді. [[Каспий теңізі]]нен
[[Жерорта теңізі]]не дейінгі шалғай аймақтарда қыстайды. Ұясын үй маңындағы жерлерге, таяз су бетіне, ағашқа, інге, кеуекке, жартасқа салады. Ұясына мамық, шөп төсейді. 5 — 20 жұмыртқа салып, оларды 20 — 40 күндей басады. Жыныстық жағынан 2 — 4 жасында жетіледі. Құрақ өркенімен, өсімдік тамырымен, ұсақ балықтармен және омыртқасыз су жәндіктерімен қоректенеді.
Қ. т-дің 9 түрі (қызылжем-саулы қарашақаз, қутұмсық, сұңқылдақ аққу, [[кіші аққу]], мәрмәр шүрегей, алакөз сүң-гуір, [[дөңтұмсық тұрпан]], [[қара тұрпан]], ақбас үйрек) қорғауға алынып, Қазақстанның "Қы-зыл кітабына" енгізілген.
 
[[Санат:Қаз тәрізділер]]