Дара жарнақтылар: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш {{Суретсіз мақала}} үлгісін үстедім
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
{{Taxobox
|name = Monocotyledons
|image = Hemerocallis_longituba.jpg
|fossil_range = [[Early Cretaceous]] - Recent
|image_caption = ''[[Hemerocallis]]'' flower, with three flower parts in each whorl
|regnum = [[Plantae]]
|unranked_divisio = [[Angiosperms]]
|unranked_classis = '''Monocots'''
|subdivision_ranks = Orders
|subdivision = About 10; ''see [[#Classification|Classification]]''
}}
'''Дара жарнақтылар''' , ''лилиопсидтер'' (''Мonocotyledones'' немесе ''Lіlіopsіda'') – [[гүл]]ді өсімдіктердің екі класының бірі. Дара жарнақтылардың қос жарнақтылардан айырмашылығы жеміс ұрығындағы тұқым жарнағы біреу ғана болады. Дара жарнақтылардың 3 класс тармағы (алисмалар, лалагүлділер, арецидалар), 80-дей тұқымдасқа, 2600-дей туысқа және 60 мыңдай түрге жіктеледі. Бұлар [[гүл]]ді өсімдіктердің 25%-ын құрайды. Көпшілігі шөптесін өсімдіктер, негізінен, қоңыржай [[белдеу]]лердегі [[шабындық]]тарда, далалық [[аймақ]]тар мен [[саванна]]да, ал [[ағаш]] тәрізділері субтропиктік, тропиктік аймақтарда өседі. Алисмалар (''Аlіsmatіdae'') – суда және батпақта өсетін шөптесін өсімдіктер (сукөрік, кербезгүл, т.б.). Гинецейі (аналықтар жиынтығы) тұтаспаған (апокарпты). Тұқымы эндоспермсіз (ұрықтың қоректенуіне қажетті [[ұлпа]]). Арецидалар (''Аrecіdae'') – шөптесін немесе [[ағаш]] тәрізді [[өсімдіктер]] (пальма, аронниктер, т.б.). Гүлі дара жынысты, [[шашақ]] гүлшоғырына топталған. Гинецейі – түйіні көп ұялы (ценокарпты). Тұқымы – эндоспермді. Лалагүлділер (''Lіlііdae'') – жуашықты және тамырсабақты көп жылдық шөптесін өсімдіктер ([[қызғалдақ]], құртқашаштар, қияқөлең, орхидея, т.б.). Гинецейі – ценокарпты (сирек апокарпты). Гүлі – жай гүл серікті, тостағанша жапырақшалары болмайды, шашақ гүлшоғырына топталады, ірі гүлі жеке-жеке орналасқан, [[жәндіктер]] арқылы тозаңданады. Тұқымы – эндоспермді.
Дара жарнақтылардың көпшілік түрінің ([[бидай]], қарабидай, [[күріш]], қант қамысы, [[пальма]], т.б. сондай-ақ әсемдік үшін егілетін [[қызғалдақ]], [[лалагүл]], т.б.) [[шаруашылық]] маңызы өте зор. Дара жарнақтылар [[Қазақстан]]ның барлық жерінде кездеседі.
Line 9 ⟶ 20:
<references/>
 
 
{{Суретсіз мақала}}
[[Санат:ТабиғатДара жарнақтылар]]
{{Link GA|cs}}
{{Link FA|es}}
 
[[ar:أحاديات الفلقة]]
[[az:Birləpəlilər]]
[[ba:Бер өлөшлөләр]]
[[be:Аднадольныя]]
[[be-x-old:Аднадольныя]]
[[bg:Едносемеделни]]
[[ca:Liliòpsida]]
[[cs:Jednoděložné]]
[[cy:Monocotyledon]]
[[da:Enkimbladede]]
[[de:Monokotyledonen]]
[[et:Üheidulehelised]]
[[el:Μονοκοτυλήδονο]]
[[es:Liliopsida]]
[[eo:Unukotiledonaj plantoj]]
[[eu:Liliopsida]]
[[fa:تک‌لپه‌ای‌ها]]
[[fr:Monocotylédone]]
[[gl:Monocotiledóneas]]
[[ko:외떡잎식물]]
[[hi:एक बीजपत्री]]
[[hr:Jednosupnice]]
[[id:Tumbuhan berkeping biji tunggal]]
[[is:Einkímblöðungar]]
[[it:Liliopsida]]
[[he:חד-פסיגיים]]
[[jv:Tetanduran wiji tunggal]]
[[la:Liliopsida]]
[[lv:Viendīgļlapji]]
[[lb:Liliopsida]]
[[lt:Lelijainiai]]
[[hu:Egyszikűek]]
[[mk:Монокотиледони]]
[[ms:Monokotiledon]]
[[nah:Centzīntiliztica]]
[[nl:Eenzaadlobbigen]]
[[ja:単子葉植物]]
[[no:Enfrøbladede planter]]
[[pl:Jednoliścienne]]
[[pt:Monocotiledónea]]
[[ro:Monocotyledonatae]]
[[qu:Ch'ulla phutuy raphiyuq]]
[[ru:Однодольные]]
[[scn:Monocotyledon]]
[[simple:Monocotyledon]]
[[sk:Jednoklíčnolistové]]
[[sl:Enokaličnice]]
[[sr:Монокотиледоне биљке]]
[[sh:Monokotiledone biljke]]
[[fi:Yksisirkkaiset]]
[[sv:Enhjärtbladiga växter]]
[[ta:ஒருவித்திலையி]]
[[te:ఏకదళబీజాలు]]
[[th:พืชใบเลี้ยงเดี่ยว]]
[[tr:Bir çenekliler]]
[[uk:Однодольні]]
[[ur:یک دالہ]]
[[vi:Thực vật một lá mầm]]
[[bat-smg:Vėinskiltē augalā]]
[[zh:單子葉植物]]