Құнды қағаздар: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ |
|||
1-жол:
'''Құнды қағаздар''', бағалы қағаздар — мүліктік құқықты куәландыратын, [[дивиденд]] және пайыз түрінде белгілі бір ақша сомасын алуға құқық беретін құжат. [[Қазақстан Республикасы]]ның [[Азаматтық Кодекс]]іне (15.1. 2001) сәйкес құнды қағаздардарға “[[облигация]], [[коносамент]], акция және заң актілерінде немесе соларда белгіленген тәртіппен құнды қағаз қатарына жатқызылған басқа да құжаттар” жатады (130-бап). құнды қағазға өтімділік, кірістілік бағамының өзгеріп отыратындығы, сенімділік, дербес айналымдылық сияқты жалпы экономикалық сипаттамалар тән.
Құнды қағаз ұсынбалы ([[мүліктік құқықтар]] құнды қағазды тапсыру жолымен басқа біреуге беріледі), [[ордер]]лік (құнды қағаз мүліктік құқықтардың берілгенін куәландыратын жазба жолмен табысталады) және атаулы (мүліктік құқықтар құнды қағазда аталған адамға беріледі) болуы мүмкін. Құнды қағазда заңда белгіленген деректемелер болуға тиіс және құнды қағаздағы мүліктік құқықтар осы құнды қағаз көрсетілгенде ғана іске асырылады, сондай-ақ құнды қағаздың [[эмиссиясы]] және айналысы заңмен белгіленген ережелер мен нормаларға бағындырылады. Құнды қағаз реттеушілік, ақпараттық міндеттер атқарады, сондай-ақ экономиканың түрлі салаларын, соның ішінде нақты экономика мен қаржы саласын байланыстыру тетігі ретінде қолданылады.
Қазақстан Республикасының “[[Бағалы қағаз]]дар рыногі туралы” заңында (10.7. 2003) эмиссиялық құнды қағаздың шығарылуы, таратылуы, айналысқа жіберілуі және өтелуі барысында туындайтын қоғамдық қатынастар реттелген, сондай-ақ [[құнды қағаздың инвесторлары]] мен ұстаушыларының құқықтарын,құнды қағаз рыногінің қауіпсіз, ашық, тиімді жұмыс істеуін қамтамасыз ету жолдары белгіленген.
Бағалы қағаздар -
:1. Мүліктік кұқықты куәландыратын белгілі бір жазбалар мен басқа да
белгілердің жиынтығы.
:2. Бағалы кағаздарға [[акция|акциялар]], [[облигация|облигациялар]] және бағалы кағаздардың
Азаматтық кодекспен және Қазақстан Республикасының өзге де заң актілерімен айқындалған өзге де түрлері жатады.
:3. Бағалы кағаздар шығарылым нысаны бойынша:
*1) құжатты және құжатсыз;
*2) эмиссиялық, және эмиссиялық емес;
*3) [[атаулы бағалы қағаздар|атаулы]], [[ұсынбалы бағалы қағаздар|ұсынбалы]] және [[ордерлік бағалы қағаздар]] болып бөлінеді.<ref>Орысша-қазақша заңдық түсіндірме сөздік-анықтамалық.- Алматы: Жеті жарғы, 2008. ISBN 9965-11-274-6</ref>
==Қазақстан Республикасындағы бағалы қағаздар құқығы==
{{main|Қазақстан Республикасындағы бағалы қағаздар құқығы}}
[[Қазақстан Республикасы]]ның [[құнды қағаздар]] нарығы туралы [[заң]]дылығы [[Қазақстан]]ның [[Конституция]]сына негізделген және ҚР [[Азаматтық кодекс|Азаматтық кодекіс]]інен, 2-шілде [[2003]] жылғы Құнды қағаздар нарығы туралы» ҚР заңынан және басқа ҚР нормативтік құқықтық актілерден тұрады. Егер де Қазақстан Республикасы қол қойған келісімшарттарда заңда қарастырылғаннан басқа ережелер бекітілген болса, онда халықаралық келісімшарт ережелері қолданылады.
== Пайдаланған әдебиет==
[[Қазақ энцеклопедиясы]]
Line 8 ⟶ 23:
{{Суретсіз мақала}}
[[Санат:Құнды қағаздар]]
[[Санат:Құнды қағаздар нарығы]]
| |||