Ертіс: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
31-жол:
'''Ертіс''' ({{lang-ru|Иртыш}}, {{lang-zh|额尔齐斯河}}) - [[Солтүстік Мұзды мұхит]] алабында жатқан өзен, Обь өзенінің сол жақ саласы.<ref name="http://www.ic.omskreg.ru/irtysh/rew.htm">http://www.ic.omskreg.ru/irtysh/rew.htm</ref>
 
Қазақстан жерінде [[Шығыс Қазақстан облысы|Шығыс Қазақстан]], [[Павлодар облысы|Павлодар облыс]]тары арқылы ағады. Жалпы ұзындығы 4248 км, оның 1698 км-і Қазақстан жерінде. Су жиналатын алабы 1643 мың км<sup>2</sup>. Бастауын Алтай (Қытай) сілемдерінен (Найрамдалы тауынан) алады. [[Зайсан көлі]] көлінене дейінгі бөлігі – Қара Ертіс, [[көл]]ден төмен қарай Ақ Ертіс немесе Ертіс деп аталады. Арнасы бастау жағында, негізінен, қар, мұз суымен, орта және төменгі ағыстарында қар, жаңбыр және жер асты суымен толығады. Алабы Алтай тауларының оңтүстік-батысын, [[Тарбағатай]]дың солтүстік-батыс баурайын, Сарыарқаның солтүстік-шығысын, [[Ресей]] жерінде [[Батыс Сібір жазығы]] мен Шығыс Орал етегін қамтиды.
 
Қазақ жерінде Ертіс ағынын Қатын, [[Қалба]], [[Нарын]], Тарбағатай және Сауыр жоталарынан, Құлынды даласынан жинайды. Көп жерінде тау сілемдерін тіле терең [[шатқал]]дар қалыптасқан. Бұл тұста жағаларының биіктігі 500 м-ге жетеді. Құлынды даласында өзеннің арнасы кеңейіп, жайылмасы пайда болады. Таулық аңғары (250 м биіктікке дейін) қылқан жапырақты орманды, оң жағы көбіне қарағайлы шабындықты келеді, осы тұстағы арнасының ені 100 – 150 м, Омбы қаласы тұсында 6 – 8 км, Тобыл қаласы тұсында 25 – 30 км-ге жетеді. Қазақстандық бөлігіндегі басты салалары – [[Есіл (өзен)|Есіл]], [[Тобыл]], [[Бұқтырма]], [[Шаған]], [[Үлбі]], [[Шар]], [[Күршім]], Үлкен Бөкен, [[Қалжыр]], [[Нарын]], [[Алқабек]], [[Ұлан]], [[Қайыңды]]; Ресей аумағындағы салалары – Вагай, Конда, Омь, Тара, Демьянка.
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Ертіс» бетінен алынған