Уикипедия:Мақалалардың аталуы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
ш «Уикипедия:Мақалалардың аталуы» қорғалды ([edit=autoconfirmed] (indefinite) [move=autoconfirmed] (indefinite)) |
толықтыру |
||
1-жол:
'''Мақалаларды атау''' — бұл [[энциклопедия]]лық және [[ғылыми стиль]]ге, Уикипедия ұйымының ұстанымдарына, сонымен қатар өзіндік бағдарламалық қамсыздандыруға бағынатын Уикипедиядағы мақалаларды атау нұсқалықтары.
<!--Мақалаларды атау біраз уақытқа ғана жасалатын келісім екенін ұмытпаған абзал. Уикипедия кеңейіп, өзгеріп отырады, кейбір келісімшарттар маңызсыз болып, кейде тіпті бұрынғы нұсқаулар қолданыстан шығып қалуы да мүмкін. Егер күмәндансаңыз, келісімшартқа жүгінгеніңіз жөн. -->
Мақалаларды атаудағы ерекшелік ережелерге сәйкес [[Уикипедия:Сенімді дереккөздер|сенімді дереккөздерге]] мән беріп, барлық оқырмандарға түсінікті, белгілі және мүмкіндігінше әртекті етіп атауында. Сонымен қатар мұндай мақалаларға жасалған сілтемелер қарапайым және интуитивті болу керек.
== Жалпы ==
<!--=== Көпшілік мақұлдаған атаулар ===-->
=== Қысқартылған атаулар ===
=== Әріптер регистрі ===
Техникалық тежеулерге байланысты мақаланың атауындағы бірінші сөз әрқашан бас әріппен жазылады. Егер мақаланың атауы кіші әріптен басталса, мақаланың бас жағына <code>{{tl|lowercase}}</code> үлгісін қосу керек. Мысалы, [[iPhone]]
'''Ескерту:''' Гректің кіші әріпімен жазылған мақаланың атауындағы грек әрпі сол қалпында (кіші әрпі) қалу керек.
=== Сөздердің орынды реті және айдатқыштар ===
Мақаланы атауда сөздердің орынды ретін қолдану қажет: мысалы, [[Дипломатиялық дәреже]] (<s>Дәреже дипломатиялық</s> емес). Егер мақаланың көп қолданылатын өзге атаулары болса онда негізгі мақалаға [[Уикипедия:Айдатқыштар|бағыттау]] керек.
=== Жекеше түр, атау септігі ===
Мақалалардың атаулары жекеше түрде, атау септігінде жазылуы тиіс. Тек қана төмендегідей жағдайда ғана ереже бұзылуы мүмкін:
* Егер мақаланың көпше түрдегі атауы көпшілікпен мақұлдаған болса;
* Грамматикалық тұрғыдан мүмкін болмаса;
* Мағына жекеше түрде қолданылмаса, мысалы [[Түркі тілдері]];
* Егер бір-бірімен өзара байланысқан ортақ түсінік болса, мысалы [[Металдар]], [[сүтқоректілер]].
=== Нақтылау ===
Егер бір терминнің бірнеше мағынасы бар болса, сәйкес мақалалар түсіндірмесімен аталынады: сөзден соң бос орын қойылады, ал айқындаушы сөз '''жақшаға алынып''', кіші әріппен жазылады.
Жақша ішіне айқындаулар мына жағдайда беріледі:
# Жалқы есімнің бірнеше мағынасы болса;
# терминнің әр-түрлі салада бірнеше түсіндірмесі бар болса;
# осыған ұқсас басқа жағдайларда.
Егер терминнің мағыналардың бірі кең таралған және кең қолданыста болса, ережеге сәйкес мақала атауы жақшаға алынбастан беріледі. Дегенмен Уикипедияда мақалаларды өңдеуде осы ережелерге бағынбайтын жәйттер бар. Бұлар біріншіден бірегейлендіру түсінігінен пайда болған. Олар:
* Әрқашан анықтамасымен беріледі;
** Мекеме атауы, егер оның мекеме екенін білдіретін нақты белгісі болмаса, Мысалы: [[Азат (партия)]].
** Сандар туралы мақала, мысалы: [[1 (сан)]], [[Пи (сан)]].
* Егер жай ғана айқындау жеткіліксіз болған жағдайда (мысалы, бірдей атауға ие екі өзен бар, түрлі мемлекетте немесе аймақтарда), үтір арқылы қосымша айқындау қолданылады. Мысалы, [[Комсомольская (метро стансасы, Сокольний сызығы)]], [[Комсомольская (метро стансасы, Кольцевая сызығы)]].
Омонимдік мақалалардың басына {{tl|мағына}} <!--, {{басқа термин}} немесе {{терминнің басқа мағыналары}}--> үлгісі көмегімен [[Уикипедия:Айрық|бірнеше мағыналарды шешу бетіне]] сілтеме беріледі.
== Жеке жағдайлар ==
=== Тұлға есімдері ===
Уикипедияда биографиялық мақалалар '''Аты Әкесінің аты Тегі''' немесе '''Аты Тегі''' форматында беріледі ([[Уикипедия:Сенімді деректөздер|сенімді деректөздердегі]] аталуына байланысты).
Тұлға аты-жөні толық жазылса оған '''Аты Тегі''' бетін [[Уикипедия:Айдатқыштар|бағыттау]] қажет немесе керісінше.
Көне Римдіктерге арналған биографиялық мақалалар '''Praenomen Nomen Cognomen Agnomen''' пішінінде аталынады. '''Agnomen''' барлық римдіктерде болмағандықтан, есімдердің тікелей тәртібі сақталынады. Мысалы: [[Гай Юлий Цезарь]]. Бұл кейіпкердің күнделікті есімдермен [[Уикипедия:Айдатқыштар|редирект]] құрған абзал (мысалы, Юлий Цезарь -> Гай Юлий Цезарь).
Қытай есімдері атаулары '''Тегі Есімі''' реті бойынша жазылуы тиіс, өйткені мұндай тәртіп қытай есімдері үшін тікелей болып саналады. Мысалы, [[Мау Зыдоң]] («Мау» — тегі, «Зыдоң» — есімі). Мұндай ережелер корей және вьетнам есімдеріне де қатысты.
{{Уикипедияның ережелері}}
[[Санат:Уикипедия:Ережелер мен нұсқаулар|{{PAGENAME}}]]
| |||