Сартай батыр: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

'''Сартай батыр''', Сартай Байжанұлы (''шамамен 1711 — 1785'') — [[батыр]]. [[Кіші жүз]] әлім ішінде жақайым атасынан шыққан. Есімі А.И. Левшиннің “Описание киргиз-кайсацких орд и степей”, А.И. Тевкелевтің “Күнделіктерінде”, М.П. Вятькиннің “Сырым батыр” кітаптарында кездеседі. Тевкелев өзінің күнделігінде 1732 ж. 6 наурыз күні Сартай батырмен әңгімелескенін жазады. Ген.-губернатор О.А. Игельстромның 1785 ж. Кіші жүзді басқару жөніндегі реформасы бойынша Сартай батыр, Қара Көбек би мен Мұратбек би үшеуі әлімұлын басқарған. Сартай батырдың ерлігі мен елшілік қызметі туралы Нұрмағамбет Қосжанұлының “Мың бала” немесе “Сартай батыр” деп аталатын дастанында айтылады. Осы дастаны үшін Қосжанұлы 1937 ж. саяси қуғын-сүргін құрбаны болып, шығармаға тыйым салынды. Жырда мың баланың жасағын басқарған 15 жасар Сартайдың Әбілхайыр хан басқарған сарбаздар құрамында болғаны айтылады. Сартайдың Шұбартеңіз, Қалмаққырылған және [[Аңырақай шайқастарынашайқасы|Аңырақай шайқастары]]на қатысқандығы туралы тарихи деректер бар. Ел ішіндегі аңыз әңгімелерге қарағанда Сартай тек батыр ғана емес, би де болған. Оның Әбілхайыр ханның Кіші жүзді Ресейге қосу сәтіндегі талас-тартыста хан саясатын қолдағанын Тевкелев, Мейер жазбаларынан білеміз. Батырдың өз өсиеті бойынша денесі Қазалы қ-ның оңт-ндегі Қызылдың құмындағы Қосым қожа қорымына жерленген.<ref>Қазақ Энциклопедиясы, 7 том</ref>