Уикипедия

Еділ: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Тарихын шолу
← Ескірек өңдемеЖаңарақ өңдеме →
Content deleted Content added
VisualWikitext
ш r2.7.1) (Боттың үстегені: mwl:Riu Bolga
Өңдеу түйіні жоқ
15-жол:
'''Еділ''' ({{lang-ru|Волга}}) өзені - [[Еуропа]]дағы өзен.<ref>“Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9</ref>
 
Еділ, Волга (ежелгі атауы Ра, орта ғасырларда Итил) – [[Еуропа]]дағы ең үлкен [[өзен]]. Ұзындығы 3530 км, су жиналатын алабы 1360 мың км2км<sup>2</sup>. Бастауын [[Валдай]] қыратынан (абсолюттік биіктігі 343 м) алып, [[Каспий теңізінтеңізі]]ене құяды. Сағасы теңіз деңгейінен 28 м төмен жатыр. Еділге екі жүзден астам салалар құяды. Орта ағысында [[Ока]], [[Шолман|Кама (Шолман)]], Сура, Ветлуга және Свияга салалары құйғаннан кейін, Еділ суы мол ірі өзенге айналады. [[Өзен]] қар суымен (60%-ы), [[жер асты суы]]мен (30%) және [[жаңбыр]] суымен толығады. Көктемде (сәуір – маусым) тасиды, жазда және қыста суы кемиді. Күзде [[жаңбыр]] суымен қайта молаяды.
Еділде балықтың жетпіс түрі кездеседі, оның қырықтан астамының кәсіптік маңызы бар. Аса маңыздылары: [[торта]], [[майшабақ]], [[табан]], [[көксерке]], [[сазан]], [[жайын]], [[шортан]], [[бекіре]], [[шоқыр]]. Өзенді электр энергиясын өндіруге, көлік қатынасына, жер суаруға және суландыруға пайдаланады. Өзен суы Еділ-Жайық аралығындағы бір миллион [[гектар]] жерді суғаруға және тоғыз миллион гектар жерді суландыруға мүмкіндік береді. Өзенде кеме қатынайды. Волга-Балтық су жолы арқылы [[Балтық теңізі]]мен, Волга-Дон каналы арқылы [[Азов теңізі|Азов]] (Азау) және Қара теңіздермен байланысады. Аса маңызды өзен порттары: [[Тверь]], [[Рыбинск]], [[Ярославль]], Кинешма, [[Нижний Новгород]], Чебоксар, [[Қазан]], [[Ульяновск]], [[Тольятти]], [[Самара]], [[Саратов]], [[Волгоград]], [[Астрахан]].<ref>Батыс Қазақстан облысы. Энциклопедия. — Алматы: «Арыс» баспасы, 2002 ISBN 9965-607-02-8 </ref>
 
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Еділ» бетінен алынған