Мырыш: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
ш r2.7.2+) (Боттың үстегені: vep:Cink |
ш r2.7.3) (Боттың үстегені: pa:ਜਿਸਤ; косметические изменения |
||
3-жол:
'''Мырыш''' ({{lang-la| Zincum}}), ''Zn'' – элементтердің периодты жүйесінің II-тобындағы химиялық элемент, асыл металдардың бірі. Реттік нөмірі 30, [[атом массасы]] 65, 39. <ref>Рахимбекова З.М. Материалдар механикасы терминдерінің ағылшынша-орысша-қазақша түсіндірме сөздігі ISBN 9965-769-67-2 </ref>
[[Сурет:Zn.jpeg|thumb|Структура]]
Мырыш ерте заманда латунь түрінде белгілі болған, таза түрі 16 ғасырда алынған. Жер қыртысындағы массасы бойынша мөлш. 8,310–3%. Ол полиметалды сульфид кендерінің құрамында кездеседі. Негізгі минералдары: сфалерит (мырыш алдамышы) және вюрцит, смитсонит, каламин, цинкит. Мырыш гексагональды тығыз қапталған торы бар күміс түсті ақ металл, тығызд. 7,133 г/см<sup>3</sup>, балқу t 419,5ӘС, қайнау t 906ӘС. Тотығу дәрежесі +2. Ылғал ауада және суда 200ӘС-қа дейін тұрақты, тотығуға гидроксокарбонатты беттік пленкасы кедергі жасайды; қышқылдар және сілтілермен, аммиак және аммоний тұздарымен, ылғал күйіндегі Cl<sub>2</sub>, Br<sub>2</sub>-мен, қыздырғанда О<sub>2</sub>-мен әрекеттеседі. Құрамында М. бар концентраттарды күйдіріп, әрі қарай алынған күйдіргіні Н<sub>2</sub>SO<sub>4</sub>-пен сілтісіздендіру және ZnSO<sub>4</sub> ерітіндісінен Мырышты электрлік тұндыру арқылы алынады. Мырыш латунь, нейзильбер, томпак, тағы басқа қорытпалардың құраушысы; болат және шойынды мырыштау үшін (бұл кезде коррозияға қарсы қаптама түзіледі), ұшақтар мен автомобильдердің майда бөлшектерін, химиялық ток көздерінің электродтарын жасауда, [[күміс]] пен [[алтын
Машинажасау.
— Алматы: "Мектеп" баспасы, 2007. ISBN 9965-36-417-6</ref></p>
== Пайдаланылған әдебиеттер ==
<references/>
16-жол:
[[Санат:Химиялық элементтер]]
[[Санат:Мырыш]]
{{Link FA|en}}▼
{{Link GA|fi}}
{{Link GA|simple}}
▲{{Link FA|en}}
[[af:Sink]]
Line 94 ⟶ 95:
[[no:Sink]]
[[oc:Zinc]]
[[pa:ਜਿਸਤ]]
[[pl:Cynk]]
[[pnb:زنک]]
| |||