Галогенидтер: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш r2.7.1) (Боттың үстегені: bg:Халогенид
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
'''ГАЛОГЕНИДТЕР''', табиғи галогенидтер, галоидтар – [[минерал|минералдар]] тобы, галлосутекті қышқылдардың тұздары (НҒ, HCl, HBr, HJ).
'''ГАЛОГЕНИДТЕР''', табиғи галогенидтер, галоидтар – [[минерал|минералдар]] тобы, галлосутекті қышқылдардың тұздары (НҒ, HCl, HBr, HJ). Құрамына сәйкес 4 топқа бөлінеді: [[фторид|фторидтер]], [[хлорид|хлоридтер]], [[бромид|бромидтер]], [[иодит|иодиттер]]. Табиғатта көбірек тарағаны хлоридтер (70-ке жуық минерал) мен фторидтер (30-ға жуық минерал), иодиттер өте сирек (не бары 5 – 6 минерал). Бромидтер мен иодиттерге, сондай-ақ халькофильді элементтер қосылыстарының құрылымында коваленттік байланыстың рөлі арта түседі. Көпшілік қосылыстары, әсіресе, литофильді катионды қосылыстар әдетте түссіз, халькофильді катионды қосылыстардың түсі қанық (Cu қосылысы – көк, жасыл, Bі – сары, Fe – қоңыр, жасыл, Ag – сары, жасылдау, қара). Литофильді элементтердің хлориді [[су|суда]] жақсы ериді. Фторидтер тобының минералдары: [[флюорит]] СаҒ2, [[виллиомит]] NaҒ, [[криолит]] Na3AlҒ6, т.б; хлоридтер класының минералдары: [[галит]] NaCl, [[сильвин]] KCl, [[бишофит]] MgCl2•6H2O, т.б. Фторидтердің жаратылысы гипогендік (пегматиттер мен гидротермальды желілерде), хлоридтер және т.б. Г. гипергенді жағдайда (шөгінді және тотығу аймағы) түзіледі. Г. флюс ретінде, [[электр]] металлургиясында (тазартылған Аl және Mg алуда), кристалл өсіруде еріткіш ретінде, [[химия]] және [[энергетика]] [[өнеркәсіп|өнеркәсібінде]] қолданылады.
==Сипаты==
[[Сурет:Silver-chloride-3D-ionic.png|thumb|[[Күміс хлориды]] (AgCl)]]
Құрамына сәйкес 4 топқа бөлінеді:
* [[фторид|фторидтер]]
* [[хлорид|хлоридтер]]
* [[бромид|бромидтер]]
* [[иодит|иодиттер]].
'''ГАЛОГЕНИДТЕР''', табиғи галогенидтер, галоидтар – [[минерал|минералдар]] тобы, галлосутекті қышқылдардың тұздары (НҒ, HCl, HBr, HJ). Құрамына сәйкес 4 топқа бөлінеді: [[фторид|фторидтер]], [[хлорид|хлоридтер]], [[бромид|бромидтер]], [[иодит|иодиттер]]. Табиғатта көбірек тарағаны хлоридтер (70-ке жуық минерал) мен фторидтер (30-ға жуық минерал), иодиттер өте сирек (не бары 5 – 6 минерал). Бромидтер мен иодиттерге, сондай-ақ халькофильді элементтер қосылыстарының құрылымында коваленттік байланыстың рөлі арта түседі. Көпшілік қосылыстары, әсіресе, литофильді катионды қосылыстар әдетте түссіз, халькофильді катионды қосылыстардың түсі қанық (Cu қосылысы – көк, жасыл, Bі – сары, Fe – қоңыр, жасыл, Ag – сары, жасылдау, қара). Литофильді элементтердің хлориді [[су|суда]] жақсы ериді. Фторидтер тобының минералдары: [[флюорит]] СаҒ2, [[виллиомит]] NaҒ, [[криолит]] Na3AlҒ6, т.б; хлоридтер класының минералдары: [[галит]] NaCl, [[сильвин]] KCl, [[бишофит]] MgCl2•6H2O, т.б. Фторидтердің жаратылысы гипогендік (пегматиттер мен гидротермальды желілерде), хлоридтер және т.б. Г. гипергенді жағдайда (шөгінді және тотығу аймағы) түзіледі. Г. флюс ретінде, [[электр]] металлургиясында (тазартылған Аl және Mg алуда), кристалл өсіруде еріткіш ретінде, [[химия]] және [[энергетика]] [[өнеркәсіп|өнеркәсібінде]] қолданылады.
==Алу==
Фторидтердің жаратылысы гипогендік (пегматиттер мен гидротермальды желілерде), хлоридтер және т.б. Г. гипергенді жағдайда (шөгінді және тотығу аймағы) түзіледі.
==Калдануы==
Г. флюс ретінде, [[электр]] металлургиясында (тазартылған Аl және Mg алуда), кристалл өсіруде еріткіш ретінде, [[химия]] және [[энергетика]] [[өнеркәсіп|өнеркәсібінде]] қолданылады.
<ref name="source1">Қазақ Энциклопедиясы</ref>
== Пайдаланған әдебиет==